Oświadczenie organizacji społecznych w sprawie przejęcia urzędu Rzecznika Praw Obywatelskich

Jako przedstawiciele organizacji społecznych sprzeciwiamy się wrogiemu przejęciu urzędu Rzecznika Praw Obywatelskich przez rządzącą większość parlamentarną.

Nie akceptujemy de facto rozstrzygania o naszych prawach i wolnościach przez politycznie zależny trybunał Julii Przyłębskiej, lekceważenia w jego pracach podstawowych zasad rzetelnego procesu, w tym kwestii niezależności i bezstronności sędziów.

Przyjęty wczoraj (15 kwietnia 2021) przez trybunał pogląd stanowi kolejny przykład zawłaszczania państwa przez partię władzy, podkopywania fundamentów demokracji i obchodzenia przepisów Konstytucji w myśl zasady: po nas choćby potop.

Przepisy Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej nie sprzeciwiają się kontynuowaniu misji Rzecznika Praw Obywatelskich do czasu wyboru jego następcy. Wartości ujęte w preambule Konstytucji i jej zasadach ustrojowych, takie jak ciągłość funkcjonowania władz publicznych, zaufanie obywateli do państwa, a także troska o to, by podstawowe prawa i wolności obywatela nie były łamane, wymagają wręcz, aby urząd ten do czasu wyboru następcy pełniony był w niezależny sposób przez osobę, która uprzednio uzyskała demokratyczny mandat.

Przyjęty przez trybunał Julii Przyłębskiej standard przeciwny powoduje, że wszyscy tracimy obrońcę. Najbardziej zmiana ta dotknie osoby, dla których w ostatnich latach urząd RPO był główną ostoją i orędownikiem ich praw. Najmocniej odczują ją więc osoby z różnych względów narażone na wykluczenie: osoby z mniejszych miejscowości, starsze, z niepełnosprawnościami, w kryzysie bezdomności, należące do mniejszości, w tym szczególnie mniejszości seksualnych, osoby przebywające w ośrodkach odosobnienia. Tylko w 2020 roku o ochronę w sprawach indywidualnych do Biura Rzecznika zwrócono się ponad 72 tysiące razy. W świetle ostatnich wydarzeń Polska utraci także ważny ośrodek upominania się o prawa kobiet.

Jako społeczeństwo obywatelskie tracimy również istotny ośrodek debaty społecznej, miejsce poruszania zapomnianych lub lekceważonych problemów, wykuwania nowych pomysłów i rozwiązań. Jedną z ostatnich płaszczyzn, na których mogły spotkać się osoby o odmiennych poglądach, z szacunkiem szukające wspólnych rozwiązań dostrzeżonych przez siebie problemów.

Decyzja trybunału to także bezpośrednie zagrożenie dla kilkuset osób pracujących w Biurze RPO. Ryzyko czystek, zamachu na ich niezależność i zachowań znanych z innych instytucji przejmowanych w podobny sposób. W tych trudnych chwilach solidaryzujemy się ze wszystkimi pracującymi w Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich. Chcemy im wszystkim, a także odchodzącemu Rzecznikowi podziękować za trud pracy na rzecz przestrzegania praw człowieka w Polsce.

Jednocześnie domagamy się, aby wybory nowego Rzecznika Praw Obywatelskich odbyły się w zgodzie z przepisami Konstytucji. Wszelkie próby mianowania osoby pełniącej obowiązki rzecznika z pominięciem Sejmu i Senatu uznamy za obejście przepisów ustawy zasadniczej.

Zwracamy się do społeczności międzynarodowej o monitorowanie działań rządzącej większości parlamentarnej podejmowanych w tym względzie.

Lista podpisów organizacji:
Akcja Demokracja, Archiwum Osiatyńskiego, Fundacja Ośrodek Kontroli Obywatelskiej OKO, Centrum Inicjatyw Społecznych w Gliwicach, Centrum Rozwoju Inicjatyw Społecznych CRIS, Edukacyjna Fundacja im. Romana Czerneckiego, Federacja na rzecz Kobiet i Planowania Rodziny, Forum Darczyńców w Polsce, Forum Unia Młodych, Fundacja “Przestrzeń dla Edukacji”, Fundacja 360!, Fundacja Aktywności Lokalnej, Fundacja Autonomia, Fundacja Bęc Zmiana, Fundacja Centrum im. prof. Bronisława Geremka, Fundacja Centrum Przedsiębiorczości i Innowacji 50+, Fundacja Chustka, Fundacja Cicha Tęcza, Fundacja ClientEarth Prawnicy dla Ziemi, Fundacja dla Polski, Fundacja Dobra Wola, Fundacja Domu Baudouina, Fundacja Edukacji Prawnej “Iustitia”, Fundacja Ekologiczna "Zielona Akcja", Fundacja Forum Obywatelskiego Rozwoju, Fundacja Forum Odpowiedzialnego Biznesu, Fundacja Frank Bold, Fundacja Głuchych Zacisze, Fundacja im. Stefana Batorego, Fundacja Jagoda im. Jagody Pachota, Fundacja Kultura Liberalna, Fundacja Kultury Chrześcijańskiej Znak, Fundacja Liberte!, Fundacja Machina Zmian, Fundacja Miasto Obywatelskie Lubartów, Fundacja Mundus Cantat, Fundacja MY Pacjenci, Fundacja na Rzecz Praw Ucznia, Fundacja na rzecz Równości i Emancypacji STER, Fundacja na rzecz Wolnomyślicieli, Fundacja Najpierw Mieszkanie Polska, Fundacja Nowe Centrum, Fundacja Ośrodka KARTA, Fundacja Panoptykon, Fundacja Parent Project Muscular Dystrophy, Fundacja Patria, Fundacja Pełna Życia, Fundacja Pole Dialogu, Fundacja Pomocy Osobom Niepełnosprawnym oraz Dzieciom i Młodzieży Auxilium, Fundacja Pomorskie Centrum Psychotraumatologii, Fundacja Przemijanie, Fundacja Res Publica, Fundacja Rodzić po Ludzku, Fundacja Rokoko, Fundacja Samodzielność od Kuchni, Fundacja Serce Miasta, Fundacja Stocznia, Fundacja Szkoła z Klasą, Fundacja trzeci.org, Fundacja w Stronę Dialogu, Fundacja Wiara i Tęcza, Fundacja Wolność od Religii, Fundacja WWF Polska, Fundusz Lokalny Masywu Śnieżnika, Greenpeace Polska, Grupa Ponton, Helsińska Fundacja Praw Człowieka, Inicjatywa obywatelska "Chcemy całego życia!", Instytut Spraw Publicznych, Janowskie Stowarzyszenie Niesienia Pomocy Humanus, Kaliska Inicjatywa Miejska, Kampania Przeciw Homofobii, Komitet Obrony Demokracji, Krakowski Instytut Prawa Karnego Fundacja, Krytyka Polityczna (Stowarzyszenie im. Stanisława Brzozowskiego), Międzynarodowy Instytut Społeczeństwa Obywatelskiego, Mussszelka, Obywatele Kultury, Oddział Wielkopolski Stowarzyszenia Zastępczego Rodzicielstwa, Ogólnopolska Federacja Organizacji Pozarządowych, Ogólnopolski Strajk Kobiet, „Otwarta Rzeczpospolita” Stowarzyszenie przeciw Antysemityzmowi i Ksenofobii, Polska Fundacja im. Roberta Schumana, Polski Instytut Praw Człowieka i Biznesu, Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze, Oddział w Żyrardowie, Rada Konsultacyjna przy Ogólnopolskim Strajku Kobiet, Sieć Obywatelska Watchdog Polska, Siedleckie Stowarzyszenie Pomocy Osobom z Chorobą Alzheimera, Stowarzyszenie Amnesty International, Stowarzyszenia Wiosna bez Barier, Stowarzyszenie Cała Naprzód, Stowarzyszenie Dialog Społeczny, Stowarzyszenie Homo Faber, Stowarzyszenie im. prof. Zbigniewa Hołdy, Stowarzyszenie Interwencji Prawnej, Stowarzyszenie Klon/Jawor, Stowarzyszenie Kobiety Filmu, Stowarzyszenie Lepszy Świat, Stowarzyszenie Młodych Naukowców, Stowarzyszenie na Rzecz Osób LGBT Tolerado, Stowarzyszenie Nasze Imaginarium, Stowarzyszenie NOMADA, Stowarzyszenie Oświata Polska, Stowarzyszenie Plac Solidarności, Stowarzyszenie RAZEM DLA KONARZEWA, Stowarzyszenie Rozwoju Gminy Kaliska, Stowarzyszenie Rozwoju Wsi Śmiałowice, Stowarzyszenie SZERSZE HORYZONTY, Stowarzyszenie TAK Trójmiejska Akcja Kobieca, Stowarzyszenie Tarnowska Rospuda, Stowarzyszenie Wielokulturowy Kraków, Stowarzyszenie Wspólne Wójtowo, Stowarzyszenie Zachodniopomorskie Smaki, Stowarzyszenie Zielone Dzieci, Świętokrzyskie Centrum Inicjatyw Społeczno-Kulturalnych, Towarzystwo Dziennikarskie, Towarzystwo Miłośników Ziemi Zalewskiej, Towarzystwo Muzyczne Ziemi Proszowickiej, Wielka Koalicja za Równością i Wyborem, Wolne Sądy, Żydowskie Stowarzyszenie Czulent.

POBIERZ OŚWIADCZENIE W PDF

cz.info.pl; źródło: Informacja prasowa Fundacji im. Stefana Batorego