Zmarł Zbisław Janikowski – pisarz, felietonista, satyryk

Po rocznej przerwie, kiedy to pracował w charakterze laboranta w Wyższej Szkole Ekonomicznej w Częstochowie, w 1957 r. podjął studia na Wydziale Włókienniczym Politechniki Częstochowskiej. W 1961 r. w wyniku likwidacji Wydziału Włókienniczego został przeniesiony na Politechnikę Łódzką, gdzie 6 marca 1963 r. zdał egzamin dyplomowy, uzyskując tytuł magistra inżyniera w specjalności przędzalnictwo wełny. W tymże 1963 r. rozpoczął pracę zawodową w Przędzalni Czesankowej „Wełnopol” w Częstochowie, gdzie pracował do 1981 r. na wielu stanowiskach. W latach 1981-1990 był dyrektorem Zakładów Jedwabniczo-Dekoracyjnych w Poraju. Od 1991 do 2000 r. prowadził własną działalność gospodarczą. Od 1999 roku na emeryturze.

Równolegle z pracą zawodową działał aktywnie w wielu organizacjach społecznych:
• Stowarzyszenie Włókienników Polskich (od 1963 r.); w latach 1987-1991 prezes Zarządu Oddziału w Częstochowie i członek Zarządu Głównego;
• aktywista częstochowskiej NOT (od 1963 r.), w tym były członek Rady Wojewódzkiej NOT;
• Działacz Polskiego Związku Filatelistów (długoletni, 18 lat), Prezes Zarządu Okręgu w Częstochowie (Prezes Honorowy), były Członek Zarządu Głównego Związku;
• członek Towarzystwa Przyjaciół Częstochowy, Częstochowskiego Towarzystwa Naukowego oraz Towarzystwa Galeria Literacka.

Jako emeryt wolny od obciążeń zawodowych zajął się publicystyką i twórczością literacką. Współpracował z prasą i to nie tylko lokalną, publikując artykuły i serie felietonów, głównie o częstochowskiej tematyce historyczno-wspomnieniowej – ponad 100 publikacji.

W latach 2008-2011 współpracował z częstochowskimi rozgłośniami radiowymi: Radio Jasna Góra i Katolickie Radio Fiat, w których prowadził audycje autorskie – gawędy o tematyce częstochowskiej. W latach 2013-2015 przeprowadził kilka wykładów na Uniwersytetach III Wieku. Angażuje się w bieżące wydarzenia kulturalne Częstochowy, uczestniczy w spotkaniach autorskich, w tym z dziećmi i młodzieżą szkolną.

Wydał 11 pozycji książkowych, w tym 8 wspomnieniowo-reportażowych, związanych z Częstochową, 3 książki satyryczne i 10 książeczek dla dzieci o tematyce regionalnej. Na podstawie książeczki Aleje, Aleje, tu zawsze się dzieje… zrealizowano spektakl teatrzyku kukiełkowego i dwukrotnie wystawiono go w OPK „Gaude Mater”. Od 2004 r. corocznie wystawiał i publikował własną satyryczną Częstochowską Szopkę Noworoczną. Od października 2016 prowadził (najpierw w OPK „Gaude Mater”, obecnie w Ratuszu) cykl spotkań „Zbisław Janikowski rozmawia z...”, do których zapraszał znane osobistości częstochowskiego świata kultury. Od 2011 roku ukazało się 18. Zeszytów o tematyce refleksyjno-satyrycznej, będące Organem Jednoosobowego Towarzystwa Popierania Twórczości Zbisława Janikowskiego (JTPT-ZJ), których wydawcą była Biblioteka Publiczna w Częstochowie.

Był autorem scenariuszy i komentarzy do filmów o Częstochowie, wyprodukowanych przez Kas Film – Krzysztof Kasprzak. Za działalność literacką i popularyzatorską otrzymał wiele odznaczeń państwowych i resortowych, m.in. Złoty Krzyż Zasługi oraz liczne odznaczenia honorowe organizacji społecznych i stowarzyszeń: srebrna odznaka „Zasłużony dla Województwa Śląskiego” (2014), odznaka honorowa Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Rzeczpospolitej Polskiej „Zasłużony dla Kultury Polskiej” (2014), nagroda Miasta Częstochowy w dziedzinie kultury w kategorii literatura i historia za całokształt działalności twórczej, ze szczególnym uwzględnieniem publikacji Częstochowa między wojnami (2012), w ramach jubileuszu 75-lecia został uhonorowany „Listem Gratulacyjnym” przez Prezydenta Częstochowy. W grudniu 2019 r. dorobek i działalność Zbisława Janikowskiego uhonorowana została Nagrodą Województwa Śląskiego im. Karola Miarki.

PUBLIKACJE
KSIĄŻKI:
• Pieska książka kucharska, Częstochowa 2005;
• Moje dni Częstochowy, Częstochowa 2007;
• Nowe baśnie, legendy i opowieści z dziejów Częstochowy i okolicy, Częstochowa 2009;
• Częstochowa między wojnami, wyd. Księży Młyn, Łódź 2011;
• Z pamiętnika rozwodnika, Częstochowa 2011;
• Sztandar, Częstochowa 2013;
• Remanent, Częstochowa 2014;
• Częstochowy historie mniej znane, wyd. Księży Młyn, Łódź 2015;
• Aleje, Aleje, tu zawsze się dzieje, Częstochowa 2016;
• Z „Pochodnią” w świat, kierunek Petersburg, Częstochowa 2017;
• Moja Częstochowa w PRL, mój PRL w Częstochowie. Tylko dla cierpliwych, Częstochowa 2019.

KSIĄŻKI DLA DZIECI (ilustrowane przez Artura Nowickiego):
• Święty Mikołaj, Częstochowa 2011;
• Boże Narodzenie, Częstochowa 2011;
• Święta Wielkanocne, Częstochowa 2012;
• Jasna Góra, Częstochowa 2012;
• Z pielgrzymką na Jasną Górę, Częstochowa 2012;
• Bobolice, Częstochowa 2013;
• Olsztyn, Częstochowa 2013;
• Leśniów, Częstochowa 2014;
• Złoty Potok, Częstochowa 2016;

ARTYKUŁY:
„Życie Częstochowskie”: cykl felietonów Porozmawiaj ze mną o… (2005-2006) i Moje dni Częstochowy (2006-2008);
„Aleje 3”: cykl artykułów Sentymenty i Częstochowskie Pożegnania (2005-2011);
„Almanach Częstochowy”: Czasopismo Literackie – 75 lat minęło (2011), ...by choć skromny ślad pozostał... (2012), Maria Rynkiewicz, wychowawczyni pokoleń częstochowskiej młodzieży; By Czas; Powiatowa Kasa Chorych w Częstochowie (2013); Mój Traugutt (2014); Śródmiejska story; Co widziały Częstochowskie Aleje (2015), Ocalić od zapomnienia; Ławeczki (2016); Profesje, których już nie ma (2017-2018).

cz.info.pl; źródło: TGL