Zgodnie z przyjętą uchwałą budżetową, 1 mld 111 mln zł zamierza wydać w 2015 roku Miasto Częstochowa.Wzięto również pod uwagę potrzeby mieszkańców oraz przewidywane zmiany w przepisach prawnych, pod kątem ich wpływu na sytuację finansową miasta w roku 2015 i latach przyszłych.
Biorąc pod uwagę uwarunkowania makro - (głównie wskaźniki: inflacji i Produktu Krajowego Brutto) i mikroekonomiczne przy konstruowaniu budżetu przyjęto szereg założeń mających na celu zapewnienie bezpieczeństwa finansom miasta. Dzięki nim na bezpiecznym poziomie utrzymane zostały wszystkie wskaźniki i relacje budżetowe.
DOCHODY MIASTA
W uchwalonym już budżecie na 2015 rok planuje się dochody w wysokości 1 mld 78 mln zł, z czego dochody własne stanowią 56 proc., subwencje 26 proc. a dotacje celowe 18 procent.
Na dochód miasta bardzo istotny wpływ mają dochody ustalane przez stronę rządową, na wysokość których Miasto nie ma bezpośredniego wpływu. Są to subwencje, udziały w podatkach oraz dotacje celowe, stanowiące aż 67% wszystkich dochodów naszego budżetu.
Wielkość subwencji określa Minister Finansów. Na rok 2015 subwencja oświatowa będzie niższa od ubiegłorocznej o 1,6 mln zł. Jej kwota określona na rok 2015 to 263 mln 632 tys. zł.
Z kolei Wojewoda określił dotację na 2015 r. na kwotę 104 mln 961 tys. zł i jest ona niższa od dotacji celowych, jakie otrzymaliśmy w 2014 roku o 21 mln 436 tys. zł.
Pozostałe źródła dochodów - 605 mln 607 tys. zł - to udziały w podatku dochodowym od osób fizycznych i prawnych (253 mln 432 tys. zł), dochody z naszych podatków (146 mln 358 tys. zł), dochody pozyskiwane z naszego majątku, najmu i dzierżawy (62 mln 972 tys. zł), środki i dotacje z Unii Europejskiej (89 mln 571 tys. zł), wpływy z opłat (53 mln 274 tys. zł).
Dochody bieżące stanowią 89,5 proc. (964 mln 637 tys. zł) a dochody majątkowe 10,5 proc. (113 mln 411 tys. zł) dochodów ogółem.
Dochody miasta w przeliczeniu na jednego mieszkańca w roku 2015 osiągną poziom 4 tys. 656 zł (wyższy niż w latach poprzednich). W 2014 roku była to kwota 4 tys. 534 zł.
Istotny wpływ na kształtowanie się dochodów własnych mają podatki i opłaty lokalne.
WYDATKI MIASTA
Wydatki budżetu miasta wytyczone przez możliwości strony dochodowej ustalono na poziomie 1 mld 111 mln zł, z tego wydatki bieżące 923 mln 984 tys. zł, a wydatki majątkowe 187 mln 346 tys. zł.
Najwyższe kwotowo wydatki budżetu miasta przeznaczone będą na:
- oświatę i wychowanie - 381 mln 327 tys. zł,
- transport i łączność - 206 mln 466 tys. zł,
- pomoc społeczną - 148 mln 844 tys. zł,
- gospodarkę mieszkaniową - 94 mln 357 tys. zł.
Na inwestycje miejskie w projekcie budżetu zaplanowano kwotę 187 mln 346 tys. zł. Źródłami finansowania wydatków majątkowych będą:
- środki Unii Europejskiej i budżetu państwa – 57 mln 780 tys. zł, tj. 30,8 proc.,
- kredyt EBI – 52 mln zł, tj. 27,8 proc.
- środki własne budżetu miasta - 58 836 mln 373 tys. zł, tj. 31,4 proc.,
- środki firmy IKEA – 15 mln 200 tys. zł, tj. 8,1 proc.,
- pożyczka z instrumentu finansowego Jessica – 3 mln 530 tys. zł, tj. 1,9 proc.
W budżecie na rok 2015 zaplanowano realizację 83 inwestycji, przy czym niektóre z nich to inwestycje wielozadaniowe (np. program budowy i przebudowy ulic czy inteligentny transport - ITS). Do tego dochodzą zadania inwestycyjne w ramach budżetu partycypacyjnego oraz lokalnej inicjatywy mieszkańców.
Najważniejsze nowe i kontynuowane inwestycje zapisane bezpośrednio w miejskim budżecie 2015 r. to:
- przebudowa DK-91 – ul. Warszawska i ul. Rędzińska wraz z budową węzła DK-91 z DK-1 – 50 mln 969 tys. 104 zł
- budowa infrastruktury informatycznej dla Subregionu Północnego E - region Częstochowski – 22 mln 990 tys. 387 zł
- budowa Północnego Korytarza (III Etap) – 15 mln 730 tys. zł
- program budowy i przebudowy ulic – 22 mln 973 tys. zł
- rozbudowa ul. Nadrzecznej i Placu Bohaterów Getta – 6 mln 300 tys. zł
- rozbudowa ul. Załogi – 4 mln 700 tys. zł
- budowa sali gimnastycznej przy Zespole Szkół im. dr Biegańskiego – 4 mln 100 tys. zł
- budowa basenu przy IV LO im. H. Sienkiewicza – 4 mln zł
- budowa drogi na terenie podstrefy Częstochowa Specjalnej Strefy Ekonomicznej EURO–PARK MIELEC wraz z dojazdem do strefy ekonomicznej – 3 mln 828 tys. 500 zł
- budowa ulic: Noskowskiego, Wagnera i Mozarta – 3 mln 250 tys. zł
- rozbudowa mostu w ul. Mirowskiej nad rzeką Kucelinką wraz z rozbudową ul. Mirowskiej – 3 mln zł
- przebudowa hali sportowej i bieżni wraz z zapleczem sanitarnym w IV LO im. H. Sienkiewicza – 2 mln 546 tys. zł
- budowa Systemu Inteligentnego Transportu Miejskiego – 2 mln 20 tys. zł
- budowa budynków mieszkalnych wielorodzinnych – 2 mln zł
- poprawa bezpieczeństwa mieszkańców poprzez budowę połączenia komunikacyjnego ulic 1 Maja – Ogrodowa – 1 mln zł
- przygotowanie koncepcji budowy kompleksu rekreacyjno – sportowego – Park Wodny – 450 tys. zł.
W 2015 roku kontynuowane będą wszystkie dotychczas realizowane programy zdrowotne - kwota zaplanowana na te zadania to 1 mln 461 tys. zł. Na dobrym poziomie finansowania zapewnione będzie szkolenie sportowe dzieci i młodzieży (3,3 mln zł), zrealizowany zostanie też program rekreacji ruchowej dla dzieci (200 tys. zł na budowę i doposażenie placów zabaw dla dzieci), budowane będą kolejne przyszkolne boiska sportowe (2,4 mln zł). Na 2015 r. zaplanowano również środki na wyprawki dla nowonarodzonych częstochowian (40 tys. zł).
Zadania z zakresu ochrony zdrowia to również znaczące finansowe wsparcie przeznaczone na modernizację obiektów oraz doposażenie placówek ochrony zdrowia. Planowane wydatki na ten cel to 2 mln 525 tys. zł, z tego:
- dla Miejskiego Szpitala Zespolonego - 2 mln 25 tys. zł na:
· modernizację i przebudowę oddziałów szpitalnych – 500 tys. zł
· zakup i montaż wyposażenia Centralnej Sterylizatorni – 100 tys. zł
· modernizację dźwigów szpitalnych – 425 tys. zł
· przebudowę sieci kanalizacji sanitarnej i deszczowej – 300 tys. zł
· zakup i montaż urządzeń sali wybudzeń bloku operacyjnego – 400 tys. zł
· modernizację ogrodzeń, dróg, parkingów, chodników oraz terenów zielonych – 100 tys. zł
· zakup sprzętu i aparatury medycznej – 200 tys. zł
- dla Stacji Pogotowia Ratunkowego - 500 tys. zł, na:
· wdrożenie Zintegrowanego Systemu Zarządzania - etap II – 300 tys. zł
· zakup sprzętu i aparatury medycznej – 200 tys. zł.
W roku 2015 będzie kontynuowana realizacja programów zdrowotnych, w tym:
- szczepienia ochronne dla dzieci – 350 tys. zł
- szczepienia ochronne mieszkańców przeciw grypie – 160 tys. zł
- badania przesiewowe słuchu u dzieci – 190 tys. zł
- profilaktyka zakażeń wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV) – 250 tys. zł
- rehabilitacja ruchowa dla osób po 65 roku życia - 150 tys. zł
- profilaktyka chorób alergologicznych i astmy dla dzieci – 101 tys. zł
- aktywne i zdrowe starzenie się osób starszych – 100 tys. zł
- dofinansowanie zabiegu in vitro – 80 tys. zł (propozycja drugiego programu)
- leczenie niepłodności metodą naprotechnologii – 80 tys. zł (możliwość uchwalenia programu na razie pod znakiem zapytania - z uwagi na negatywną opinię Agencji Oceny Technologii Medycznych).
Ponadto 100 tys. zł planowane jest na realizację programu Pogodna jesień – starzej się zdrowiej, a 40 tys. zł na realizację Miejskiego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego.
Kontynuowane są również działania mające na celu poprawę warunków nauki i rekreacji ruchowej w częstochowskich szkołach. W projekcie przewidziano środki na:
- remonty obiektów szkolnych (z planem 3 mln 700 tys. zł)
- wspomnianą już budowę boisk szkolnych (2 mln 400 tys. zł)
- budowę sali gimnastycznej przy ZS im. dr Biegańskiego (4 mln 100 tys. zł),
- budowę basenu oraz przebudowę hali sportowej i bieżni wraz z zapleczem sanitarnym w IV LO im. H. Sienkiewicza (6 mln 546 tys. zł).
W projekcie budżetu na rok 2015 po raz pierwszy zabezpieczono środki na realizację tzw. budżetu partycypacyjnego w wysokości 5 mln 739 tys. zł.
Budżet partycypacyjny jest szczególną formą decydowania przez mieszkańców o części wydatków publicznych. Polega na tym, że władze lokalne oddają do dyspozycji mieszkańców część miejskiego budżetu, dzięki czemu mogą oni samodzielnie zgłaszać, a potem decydować w głosowaniu, na co zostaną przeznaczone te pieniądze. W tegorocznym budżecie po głosowaniu mieszkańców do realizacji zostały zakwalifikowanych 8 zadań ogólnomiejskich (tu m.in. budowa skateparku na Lisińcu oraz dwóch kolejnych boisk wielofunkcyjnych) i 64 dzielnicowe (w tym m.in. kilkanaście placów rekreacji ruchowej i zabaw).
W projekcie uchwały budżetowej znalazły się również zapisy dotyczące lokalnych inicjatyw mieszkańców - 1 mln zł, zarówno na inicjatywy inwestycyjne, jak i kulturalne, sportowe i społeczne. To zadania zgłaszane np. przez stowarzyszenia, a realizowane później przez miasto. Wśród tegorocznych wniosków do realizacji wybrano 16 zadań, w tym 7 inwestycyjnych (w tym m.in. budowę obiektu lekkoatletycznego przy SP 53 i Gimnazjum 18, ogrodzenia boiska przy ul. Lourdyjskiej i trzy odcinki kanalizacji sanitarnej).
ZADŁUŻENIE MIASTA
Planowany stan zadłużenia na koniec 2015 roku wyniesie 469 mln 394 tys. zł, co stanowić będzie 43,5 proc. prognozowanych dochodów. Koszty obsługi zadłużenia wyniosą 46 mln 607 tys. zł (spłata kredytów wraz z odsetkami) tj. 4,3 proc. dochodów ogółem.
Zgodnie z ustawą o finansach publicznych od 2014 roku samorządy obowiązuje tzw. indywidualny wskaźnik zadłużenia. Został on zdefiniowany w art. 243 ustawy o finansach publicznych zgodnie ze wzorem, w którym stosunek spłaty długu i odsetek w danym roku (rozchodów z tytułu spłaty rat kapitałowych oraz wykupu obligacji powiększonych o wydatki bieżące na obsługę długu) do dochodów ogółem tego roku nie może przekroczyć średniej arytmetycznej stosunku dochodów bieżących powiększonych o sprzedaż majątku i pomniejszonych o wydatki bieżące do dochodów ogółem, obliczanej odrębnie dla każdego roku z kolejnych trzech lat poprzedzających dany rok budżetowy. Wskaźnik ten kształtuje się na bezpiecznym poziomie.
BILANS BUDŻETU MIASTA NA ROK 2015
- dochody ogółem 1 miliard 78 mln zł, z tego:
· dochody bieżące 964 mln 637 tys. zł,
· dochody majątkowe 113 mln 411 tys. zł
- wydatki ogółem 1 mld 111 mln zł, z tego:
· wydatki bieżące 923 mln 984 tys. zł
· wydatki majątkowe 187 mln 346 tys. zł,
- planowany deficyt - 33 mln 282 tys. zł.
CHARAKTERYSTYKA BUDŻETU:
- wzrost dochodów na jednego mieszkańca,
- zabezpieczenie środków finansowych na zadania wnioskowane do nowej perspektywy finansowej Unii Europejskiej,
- wysoki wskaźnik finansowania inwestycji dochodami własnymi i bezzwrotnymi środkami zewnętrznymi – 70,3 proc.
- kontynuacja programów opieki nad mieszkańcami.
Przyjęty budżet zapewnia utrzymanie wszystkich wskaźników wynikających zarówno ze starej, jak i nowej ustawy o finansach publicznych, tj:
- w dochodach bieżących znalazły zabezpieczenie wszystkie wydatki bieżące;
- nadwyżka operacyjna w kwocie 58,1 mln zł zabezpiecza spłaty wcześniej zaciągniętego długu i jego obsługę;
- wskaźniki zadłużenia liczone metodą wg starej ustawy o finansach publicznych są znacząco poniżej ustawowych 15 proc. i 60 proc. i wynoszą odpowiednio 4,8 proc. i 43,5 proc.;
- wskaźnik obsługi zadłużenia liczony metodą wg nowej ustawy kształtuje się na bezpiecznym poziomie tj. nie przekracza indywidualnego wskaźnika zadłużenia.
ZADANIA UWZGLĘDNIONE W AUTOPOPRAWCE
22 stycznia Prezydent przedłożył radnym autopoprawkę do projektu budżetu miasta na rok 2015 i do Wieloletniej Prognozy Finansowej na lata 2015 - 2031.
Sporządzenie autopoprawki poprzedziła szczegółowa analiza zgłoszonych przez Komisje oraz radnych wniosków i uwag. Priorytetem uwzględnienia zadań w autopoprawce był przede wszystkim stopień ich przygotowania oraz wpływ na rozwój miasta.
W autopoprawce zwiększono nieco plan dochodów budżetu, zarówno bieżących jak i majątkowych.
Zwiększenie o 8 mln 22 tys. zł dotyczy środków unijnych w związku ze zmianą harmonogramów realizacji zadań lub pozyskaniem dofinansowania na nowe zadania. Udziały w podatku dochodowym od osób fizycznych zwiększono o kwotę 14 mln 152 tys. zł tj. do pełnej wysokości ustalonej i prognozowanej przez Ministra Finansów. Natomiast zmniejszenia o kwotę 3 mln 235 tys. zł wynikają głównie z podjętych przez Radę Miasta uchwał zmniejszających podatki lokalne (3 mln zł), a także wypowiedzenia umowy dotyczącej użytkowania miejskiego Stadionu Arena Częstochowa (147,6 tys. zł) oraz obniżenia ceny skupu żyta będącej podstawą ustalenia podatku rolnego (87 tys. zł).
Jednocześnie zwiększono wydatki budżetowe, co było wynikiem zarówno uwzględnienia części wniosków radnych, jak i zwiększenia zadań współfinansowanych środkami UE w związku ze zmianą harmonogramów ich realizacji oraz przyznaniem dofinansowania dla nowych zadań.
W autopoprawce uwzględniając część zgłoszonych przez radnych wniosków przyjęto do realizacji w ramach budżetu miasta 2015 następujące zadania:
- budowa ciągu pieszo-rowerowego wzdłuż DK-1 łączącego ul. Okrzei z alei Pokoju; w ramach tego zadania zrealizowane będą także wnioski dotyczące remontu chodnika wzdłuż alei Wojska Polskiego od ul. Okrzei do ul. Ossowskiego; budowy chodnika wzdłuż DK-1 od ul. Zamenhofa do ul. Okrzei i modernizacji chodnika wraz z budową asfaltowej drogi rowerowej wzdłuż DK-1 od ul. Okrzei do ul. Ossowskiego;
- zwiększenie do 800 tys. zł środków na budowę "Zielonej Promenady Śródmiejskiej";
- przedłużenie ul. Racławickiej do ul. Staszica;
- budowa ul. Poniatowskiego;
- przebudowa ul. Wierzbowej;
- projekt budowy ul. Złotej;
- remont ul. Lwowskiej - etap I;
- remont ul. Legnickiej;
- przebudowa ulicy Pola w dzielnicy Wyczerpy - remont nawierzchni (100 m);
- projekt i budowa oświetlenia przy ulicy Turystycznej;
- oświetlenie ul. Spiskiej, ul. Pienińskiej do cmentarza św. Rocha;
- budowa wiaty przystankowej ul. Lwowska;
- uzupełnienie oświetlenia w ul. Szkolnej, ul. Brzezińskiej, ul. Malinowej;
- przebudowa ul. Lechonia od ul. Sadowej do ul. Orkana (II etap);
- projekt budowy parkingów przy ul. Morsztyna;
-budowa parkingów wraz z remontem chodników przy ul. Filomatów (w zakresie dokumentacji);
- posadowienie wiaty przystankowej przy ulicy Kołakowskiego z Obrońców Westerplatte;
- opracowanie koncepcji budowy drogi rowerowej wzdłuż DK1 na odcinku od alei Pokoju do węzła DK1/DK46;
- „Poprawa komfortu mieszkańców poprzez montaż smarownic torowych i ekranów akustycznych przy ul. Jesiennej w rejonie budynku przy ul. Bohaterów Katynia 52”;
- kompleksowy projekt organizacji ruchu rowerowego w centrum miasta – zadanie będzie realizowane w ramach inicjatyw lokalnych;
- likwidacja barier architektonicznych na drogach rowerowych – z kwotą 50 tys. zł w ramach bieżącego utrzymania dróg;
- „liczniki rowerzystów” – zadanie uwzględnione w ramach Inteligentnego Systemu Transportu (opomiarowanie w celu ustalenia rzeczywistej liczby rowerzystów korzystających z dróg rowerowych);
- wykonanie dokumentacji budowy sali gimnastycznej przy SP 47;
- budowa boiska wielofunkcyjnego przy Zespole Szkół nr 1 przy ul. Kukuczki oraz wymiana stolarki okiennej w sali gimnastycznej ZS1 i VIII LO;
- budowa boiska wielofunkcyjnego przy SP nr 36 przy ul. Kasztanowej;
- budowa boiska wielofunkcyjnego przy Gimnazjum nr 16 przy ul. Powstańców;
- remont toalet w Gimnazjum nr 1 - Etap 1;
- termomodernizacja budynków SP nr 31 przy ul. PCK oraz SP nr 8 przy ul. Szczytowej;
- remont łazienek w Zespole Szkół nr 3 przy ul. Rozdolnej oraz toalet w Gimnazjum nr 1 (etap I – dokumentacja przyszłościowa)
- „Akademicka Częstochowa” – program wskazano jako źródło realizacji wniosków radnych związanych z dotacjami dla uczelni wyższych (z kwotą 450 tys. zł);
- dofinansowanie pobytu dzieci w niepublicznych żłobkach i klubach malucha (100 tys. zł);
- promocja miasta poprzez sport – zwiększenie środków o 700 tys. zł na promocję poprzez piłkę nożną.
- promocja miasta poprzez sport – zwiększenie środków o 150 tys. zł na Ligę Światową 2015 w piłce siatkowej mężczyzn.
- rozbudowa i remont schroniska dla bezdomnych zwierząt w Częstochowie – zwiększenie środków o 100 tys. zł.
W ramach oszczędności poprzetargowych będzie rozważana realizacja m.in. budowy oświetlenia w ulicy Koniecpolskiej, Geodetów, Kowalczyka, Głębockiego, Walerego Wróblewskiego, Kuronia, Namysłowskiej, Spartakusa, Pięknej i częściowo ul. Wczasowej.
Zrealizowanie wszystkich wniosków radnych z uwzględnieniem proponowanych źródeł pokrycia uniemożliwiłoby m.in. realizację już zawartych umów, zadań mających swoje źródło pokrycia po stronie dochodowej, zadań współfinansowanych środkami Unii Europejskiej, jak również zadań nałożonych na miasto konkretnymi ustawami. W wielu przypadkach złożone przez radnych wnioski przekraczały ustalony w projekcie budżetu na danym zadaniu plan, np. 124 wnioski na łączną kwotę 255 mln zł jako źródło pokrycia wskazywały zadanie pn. „Program budowy i przebudowy ulic”, na którego realizację zaplanowano pierwotnie w projekcie kwotę 14 mln 275 tys. zł (kwota przed autopoprawką).
W kilku wnioskach jako źródło pokrycia radni wskazali zadania, które są finansowane z konkretnego źródła dochodowego, którego nie można przeznaczyć na inne cele. Są to zadania dotyczące tzw. „Funduszu alkoholowego” oraz zadań zleconych finansowanych w całości z dotacji celowych Wojewody Śląskiego.
W załączeniu budżet Miasta Częstochowy w wersji uchwalonej 29 stycznia 2015 r., po wprowadzeniu jeszcze – w trakcie sesji Rady Miasta - kilku zmian, skonsumowanych autopoprawkami.
Do pobrania
cz.info.pl; Informacja Biura Prasowego UM Częstochowy
