Dziś, 11 pażdziernika mija 47. rocznica śmierci jednej z najbardziej poczytnych polskich poetek - Haliny Poświatowskiej.Jednak w domu wszyscy zwracali się do niej Halina. Poetka oficjalnie zmieniła imię dopiero po powrocie ze Stanów w 1961 roku.
W ciągu swojego życia Halina Poświatowska opublikowała trzy tomiki wierszy. Po śmierci ukazał się czwarty, obszerny tom "Jeszcze jedno wspomnienie"(1968), owoc dwu ostatnich pracowitych lat, do którego dołączono wiersze napisane przed pierwszą operacją serca, pełne złych przeczuć, których jednak żyjąca i spragniona życia nigdy nie włączyła do tomików.
Kochała swoje życie, ceniła siebie, swój talent, urodę kochanków. Była kobietą, która mimo choroby, żyła pełnią życia, tak jakby każdy dzień miał być tym ostatnim. To, co uderza w biografii Haliny Poświatowskiej, to jej upór, brawurowa odwaga, szaleńcza zachłanność wobec życia. Naprawdę, mimo ciężkiej choroby żyła tak, jak chciała. Trudno powiedzieć, czy to choroba spotęgowała tę zachłanność, czy ów apetyt na życie był cechą pierwotną. Tak czy inaczej Halina nie rezygnowała z niczego, co sprawiało jej przyjemność: ani z pisania, ani z miłości, ani z romansów, ani z podróży, ani z nawijania włosów na papiloty, troski o urodę. Uważano, że zmiana trybu życia może przynieść chorej pewną ulgę, przedłużyć jej życie. Ale Halina nie prowadziła takich kalkulacji. Nie umiała żyć inaczej.
Ludzi to fascynowało i zarazem drażniło. Słysząc o chorobie Poświatowskiej, o zagrożeniu jej życia, spodziewali się zobaczyć osobę złamaną i naznaczoną cierpieniem. Spotykali tymczasem piękną kobietę o fascynującej twarzy z wyraźnie zaznaczonymi kośćmi policzkowymi, szarozielonymi oczami, inteligentną i błyskotliwą. Śmiała się głośno, zaczepnie, mówiła wysokim, ostrym głosem, odważnie nazywała swoje pragnienia i potrzeby. Nie pasowała do żadnych schematów. I była najwyraźniej oswojona ze swoją innością, tożsama ze swym losem, zmobilizowana wewnętrzną energią, prawie szczęśliwa.
Halina Poświatowska zmarła 11 października 1967r. Ciało poetki przewieziono do kaplicy na ulicy Działdowskiej, stamtąd do Częstochowy. Pochowano ją na cmentarzu św. Rocha. Spoczęła obok męża, Adolfa Poświatowskiego i młodszej siostry Elżuni. 26 maja 2013 roku, w Dzień Matki, zmarła Stanisława Myga - matka poetki. Miała 98 lat.
KALENDARIUM
rok 1935 - 9 maja w Częstochowie, przy ul. 7 Kamienic przychodzi na świat Helena Myga (1961 roku Helena zmienia sądownie imię na Halina), córka Feliksa i Stanisławy z Ziębów.
rok 1945 - W wieku dziesięciu lat Halina przechodzi anginę, która w efekcie przynosi zapalenie stawów, a później poważną chorobę serca.
lata 1948-1951 - Nauka w gimnazjum "Nauka i Praca", a po jego zamknięciu w żeńskim Liceum im. Juliusza Słowackiego przy ulicy Kościuszki w Częstochowie.
rok 1949 - Rozpoczyna leczenie w III Klinice Chorób Wewnętrznych w Krakowie, kierowanej przez profesora Juliana Aleksandrowicza.
rok 1954 - 30 kwietnia w częstochowskim Urzędzie Stanu Cywilnego Halina zawiera związek małżeński z Adolfem Poświatowskim. 26 czerwca bierze ślub w kościele św. Jakuba w Częstochowie.
lata 1954-55 - Nauka w Państwowym Liceum Korespondencyjnym.
rok 1955 - 14 czerwca zdaje maturę w Państwowym Liceum Korespondencyjnym.
rok 1956 - 23 marca w Krakowie, w Hotelu Europejskim umiera nagle Adolf Poświatowski. 17 grudnia debiutuje na łamach "Gazety Częstochowskiej" wierszami: "Szczęście" i "Człowiek z Annapurny".
rok 1957 - 27 stycznia ma miejsce ogólnopolski debiut poetycki Haliny: w "Kierunkach", a potem w krakowskiej "Zebrze".
rok 1958 - 9 sierpnia dzięki staraniom prof. Juliana Aleksandrowicza poetka udaje się do filadelfijskiej kliniki, aby poddać się nieuniknionej operacji serca.
- Ukazuje się pierwszy tomik poezji w krakowskim Wydawnictwie Literackim pt. "Hymn bałwochwalczy".
- 12 listopada w Hahnemann Hospital w Filadelfii przeprowadzono operację na jej otwartym sercu.
rok 1959 - 24 września po otrzymaniu stypendium rozpoczyna naukę w Smith College w Northampton w stanie Massachusetts.
- Na Ogólnopolskim Festiwalu Młodej Poezji "Hymn bałwochwalczy" otrzymuje wyróżnienie jako najciekawszy debiut książkowy.
rok 1960 - Udział w letnich kursach na Columbia University w Nowym Jorku.
rok 1961 - 11 czerwca kończy III rok college'u, a zarazem swoją edukację w Ameryce, otrzymuje stopień Artium Baccalareus.
- 20 lipca na pokładzie "Batorego" wraca do Polski.
- W 23 numerze "Współczesności" ukazuje się jej reportaż o pobycie w USA pt. "Notatnik amerykański".
- Dokonuje oficjalnej zmiany imienia z "Helena" na "Halina".
- W październiku rozpoczyna studia na Wydziale Filozoficzno-Historycznym Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie.
rok 1962 - 5 stycznia otrzymuje pokój w Domu Literatów przy ul. Krupniczej 22 w Krakowie.
- 13 kwietnia zostaje przyjęta na członka Związku Literatów Polskich.
rok 1963 - 28 czerwca broni pracę magisterską "Przyczynowość w systemie logiki J. St. Milla" i otrzymuje tytuł magistra filozofii.
- W krakowskim Wydawnictwie Literackim ukazuje się drugi tomik jej poezji "Dzień dzisiejszy".
rok 1964 - 1 października rozpoczyna pracę na stanowisku asystenta w Katedrze Filozofii Nauk Przyrodniczych na Wydziale Filozoficzno-Historycznym UJ.
rok 1966 - W numerze 38 "Życia Literackiego" ukazuje się opowiadanie "Niebieski ptak"
- Warszawski "Czytelnik" wydaje trzeci tomik wierszy pt. "Oda do rąk".
- Wakacje spędza w Jugosławii, najpierw w towarzystwie Caroline Karpinski, a potem Jana Adamskiego.
- 8 października - 30 listopada: przebywa na stypendium w Paryżu.
rok 1967 - Ukazuje się w Wydawnictwie Literackim tom autobiograficznej prozy - "Opowieść dla przyjaciela".
- 31 maja 1967 roku zostaje - po raz kolejny - przyjęta do III Kliniki Chorób Wewnętrznych.
- 3 października w warszawskim Instytucie Gruźlicy przy ul. Płockiej 26 poddaje się drugiej operacji serca.
- 11 października Halina Poświatowska umiera w wieku 32 lat i zostaje pochowana na cmentarzu św. Rocha w Częstochowie.
- Podczas Gdańskich Spotkań Jesiennych została wyróżniona pośmiertnie nagrodą "Pierścienia" za całokształt twórczości.
1968 - W krakowskim Wydawnictwie Literackim ukazuje się pośmiertny tom, zatytułowany "Jeszcze jedno wspomnienie", przygotowany przez Jana Zycha i siostrę poetki, Małgorzatę Porębską.
Częstochowskie ślady
Po wojnie poetka wraz z najbliższymi mieszkała przy ul. Jasnogórskiej 23. Po renowacji urządzono w budynku Dom Poezji - Muzeum Haliny Poświatowskiej, stałą ekspozycję poświęconą jej życiu i twórczości literackiej. Zgromadzono tam głównie rodzinne pamiątki, a także wydania jej książek, w tym zbiorów wierszy.
W Szkole Podstawowej nr 8 znajduje się izba pamięci poetki z jej pomnikiem wykonanym w naturalnych rozmiarach z żywicy przez częstochowskiego rzeźbiarza Szymona Wypycha.
Ławeczka z rzeźbą Poświatowskiej, autorstwa Roberta Sobocińskiego, stoi w III Alei Najświętszej Marii Panny. Z kolei grób Haliny Poświatowskiej i jej męża Adolfa znajduje się na cmentarzu św. Rocha. Na ścianie domu, w którym się urodziła przy ulicy 7-Kamienic 17, umieszczono pamiątkową tablicę.
Od 1974 roku w Częstochowie jest organizowany prestiżowy ogólnopolski konkurs poetycki jej imienia.
W 47. rocznicę śmierci Haliny Poświatowskiej, dziś na grobie poetki znajdującym się na Cmentarzu Św. Rocha, o godzinie 11.00 zostaną złożone kwiaty.
cz.info.pl; źródło: wikipedia/koniczynka.art.pl
