Profesjonalny zespół laboratorium Centrum Badań DNA każdego dnia może przeprowadzić ok. 1000 kompleksowych testów. Takie badanie zalecane jest przede wszystkim pracownikom służby zdrowia, która na co dzień zmaga się z pandemią choroby Covid-19.
- Kompleksowymi testami powinni być objęci przedstawiciele wolnych zawodów, którzy maja na co dzień kontakty z dużą ilością osób, które bardzo często przechodzą chorobę bez żadnych objawów i nieświadomie mogą zarażać innych. Do grup zwiększonego ryzyka należą również pracownicy sklepów, kierowcy firm transportowych czy komunikacji miejskiej oraz kurierom dostarczającym do naszych domów i firm przesyłki czy zakupy i posiłki – dodaje Jacek Wojciechowicz.
O zasadności przeprowadzenia większej ilości testów informują przedstawiciele nauki i medycyny. Podawany jest przykład Korei Południowej, która w sposób modelowy poradziła sobie z epidemia COVID-19. Tam wykonuje się dziennie ok. 20 tysięcy testów. Jak twierdzą polscy naukowcy, na co dzień zajmujący się wirusologią, żeby jak najszybciej zapanować nad sytuacją, w Polsce powinno wykonywać się 10-15 tysięcy badań dziennie.
- Zgodnie z aktualną wiedzą naukowa i szacunkami większość z nas przejdzie infekcje wirusem, około 60-80% populacji i większość z nas przejdzie ją bezobjawowo nie mając nawet takiej świadomości. Badanie testem serologicznym wykrywającym przeciwciała IgM i IgG odpowie nam na to pytanie. Obecność samych przeciwciał IgG w teście może świadczyć o przebytej infekcji np. wiele miesięcy temu i powstaniu specyficznych przeciwciał zwalczających wirusa. Niestety przebyta infekcja SARS-CoV-2 nie chroni nas przed powtórnym zakażeniem. Znane są przypadki kiedy pacjent wyzdrowiał po infekcji i następnie uległ powtórnemu zakażeniu i chorobie COVID-19 - powiedział prezes Centrum Badań DNA.
Poniżej wywiad z Jackiem Wojciechowiczem, prezesem „Centrum Badań DNA”
Od kilu dni wszystkie media informują o tym, że już wkrótce będą dostępne polskie testy, opracowane przez naukowców z poznańskiej PAN. Według podawanych informacji, cena tych testów będzie oscylować pomiędzy 58 a 80 złotych.
- Na obecną cenę testów, w tym wypadku genetycznych, wpływają koszty związane z importowanymi odczynnikami oraz praca polskich laboratoriów. Dlatego bardzo się cieszę, że koledzy i koleżanki z Instytutu Chemii Bioorganicznej PAN pracują nad testami, a właściwie nad odczynnikami do testów genetycznych na koronawirusa. Dzięki temu wykonywane w Polsce testy będą pewnie o 100-150 zł tańsze, a dostawy będą odbywały się terminowo. Obecnie za taki test trzeba zapłacić od 400 do nawet 600 złotych. Pozyskane dzięki naukowcom PAN odczynniki plus niezbędna praca laboratoriów genetycznych pozwoli również na szersze wykorzystanie testów do badania naszego społeczeństwa. Jest to bardzo ważne przy walce z pandemią koronawirusa.
Po świętach Centrum Badań DNA jako pierwszy ośrodek w Polsce rozpocznie wykonywanie testów łącznych tzn. serologicznego i genetycznego. Kto powinien z tego skorzystać?
- Oferta skierowana jest przede wszystkim do pracowników służby zdrowia, którzy codziennie stykają się z pacjentami, często nosicielami wirusa. Ponadto takie testy powinny być wykonywane np. w zakładach pracy, które cierpią na przestoje z uwagi na kwarantannę wynikającą z wykrycia COVID-19 u jednego z pracowników. Są już w Polsce takie przypadki. Wtedy cała zmiana, często nawet kilkaset osób nie może przystąpić do pracy. Zalecałbym również wykonanie takich testów osobom, które maja częste kontakty z innymi, jak notariusze, prawnicy, fryzjerzy czypracownicy sklepów, kierowcy firm transportowych czy komunikacji miejskiej oraz kurierom dostarczjącym przesyłki czy ostatnio zakupu czy posiłki. Oni mogą być nosicielami wirusa i zarażać innych, ale nie mają typowych ostrych objawów.
Jak wygląda krok po kroku procedura wykonania takich testów?
- Zacznijmy od prostego testu serologicznego, tzw. Kasetkowego czy paskowego. Taki test wykonywany jest najczęściej z krwi pobranej z opuszka palca. Krew z nakłutego palca trafia na okienko testu. Po 10 minutach w okienku kasetki testu pojawiają się prążki odpowiadające odpowiednio: kontroli testu (prążek który powinien zawsze się pojawić, gdyż świadczy o prawidłowym wykonaniu badania) oraz ewentualnie prążki dla przeciwciał IgM i IgG. Prążki to informacja o znajdujących się przeciwciałach IgM lub IgG.
Badanie genetyczne (molekularne) wykonywane jest w medycznym laboratorium diagnostycznym przez diagnostów. Próbką do badania jest wymaz z nosa lub gardła badanego, który trafia do laboratorium. Procedura wykonania wymaga najpierw izolacji RNA (materiału genetycznego) wirusa a następnie identyfikacji sekwencji RNA charakterystycznych dla SARS-CoV-2. Wynik badania podpisywany przez diagnostę podpisem elektronicznym, udostępniany jest badanemu poprzez platformę on-line.
Te dwa badania wykonane w tym samym czasie, praktycznie w 100% potwierdzają chorobę lub informują o jej braku. Czy jest to bezpieczne? Są obawy, że materiał pobrany przez osoby w miejscach innych niż wskazane przez Sanepid, może zakażać w niekontrolowany sposób?
- Zestaw do pobrania materiału do badań genetycznych (wymaz z nosa lub gardła) posiada roztwór, który inaktywuje wirusa (zabija go) i jednocześnie zabezpiecza materiał podczas transportu. Próbka w tej postaci jest bezpieczna i nie jest zakaźna. Ponadto transport materiału odbywa się specjalnym transportem medycznym (firma kurierska, która ma odpowiednie uprawnienia i stosuje procedury zabezpieczające transport materiału zakaźnego).
Jak długo trwa cały proces?
- W naszym laboratorium badanie jednej próbki trwa ok. 5 godzin. Ten czas jest czas zależny od tego, ile próbek trafia do nas jednocześnie. Łącznie z transportem na wynik badania czeka się do 48 godzin.
Czy zespół Centrum Badań DNA jest przygotowany do przeprowadzania testów i posiada wymagane prawem zgody?
- Oczywiście tak. Nasz ośrodek powiada 14 lat doświadczenia w diagnostyce serologicznej i genetycznej. Posiada wszystkie wymagane prawem wpisy do rejestru laboratorium medycznych Wojewody Wielkopolskiego i Krajowej Izby Diagnostów Laboratoryjnych (KIDL). Przechodzimy coroczne kontrole SANEPID-u, Urzędu Wojewódzkiego czy wizytatorów KIDL-a. Swoją prace traktujemy profesjonalnie, a wymagania prawne wypełniamy z należyta starannością.
Kto i kiedy powinien zrobić sobie tylko test serologiczny, zwany również kasetkowym lub paskowym?
- Test serologiczny jest testem przesiewowym identyfikującym specyficzne przeciwciała klasy IgM i IgG które powstały w wyniku kontaktu z wirusem SARS-Cov-2. Przeciwciała IgM powstają jako pierwsza linia obrony naszego układu immunologicznego już po 4-5 dniach od infekcji i świadczą o wczesnej fazie zakażenia. Przeciwciała klasy IgG to dojrzała forma odpowiedzi immunologicznej świadcząca o dawnej infekcji. - Test serologiczny jest testem przesiewowym i powinien być wykonany przez osoby które mają niepokojące objawy (gorączka, osłabienie, kaszel) lub tez miały kontakt z osobami potencjalnie narażonymi na infekcje koronawirusem (np. osoby mające kontakt z powracającymi zza granicy lub osobami poddanymi kwarantannie)
Co nam powie wynik tego testu?
- Wynik testu udzieli nam kilku odpowiedzi. Po pierwsze odpowie nam na pytanie, czy mieliśmy kontakt z wirusem SARS-CoV-2. Więc jest to kluczowa informacja wynikająca z badania. Po drugie dowiemy się o etapie ewentualnej infekcji i przybliżonym czasie kontaktu z wirusem. Wtedy zaleca się aby wynik pozytywny badania przesiewowego był potwierdzony badaniem genetycznym (badanie RNA wirusa za pomocą metody RT PCR)
Co należy zrobić jeśli wynik jest negatywny, a mamy gorączkę i czujemy się nie najlepiej?
- Należy rozważyć dwa rozwiązania: wykonanie badania genetycznego (molekularnego) zalecanego przez WHO (Światową Organizację Zdrowia), które będzie rozstrzygające i jednoznacznie potwierdzi lub zaprzeczy infekcji lub kontakt ze stacją SANAPID-u, która przeprowadzi wywiad i podejmie decyzję o zasadności przeprowadzenia badania molekularnego i poddanie Pacjenta kwarantannie
W firmie u jednej z jednej pracownic potwierdzono koronawirusa. Cała załoga została poddana kwarantannie. Czy w tym przypadku zasadne jest przeprowadzenie testów? Jakich i kiedy?
- Tak, w takim przypadku zasadne jest przeprowadzenie testów serologicznych lub kompleksowych (serologicznych i genetycznych) co najmniej 5 dni od ewentualnego kontaktu z zakażonym. Po tym czasie zarówno testy serologiczne jak i genetyczne potwierdzą lub wyklucza markery zakażenia. Zaletą testów serologicznych jest ich niski koszt i szybkość wykonania.
Wiele osób zastanawia się czy bezobjawowo przechodzi koronawirusa. Czy wykonanie któregoś z testów da odpowiedź wszelkie wątpliwości? Jaki test jest w tej sytuacji wskazany?
- Zgodnie z aktualną wiedzą naukowa i szacunkami większość z nas przejdzie infekcje wirusem, około 60-80% populacji i większość z nas przejdzie ją bezobjawowo nie mając nawet takiej świadomości. Badanie testem serologicznym wykrywającym przeciwciała IgM i IgG odpowie nam na to pytanie. Obecność samych przeciwciał IgG w teście może świadczyć o przebytej infekcji np. wiele miesięcy temu i powstaniu specyficznych przeciwciał zwalczających wirusa. Niestety przebyta infekcja SARS-CoV-2 nie chroni nas przed powtórnym zakażeniem. Znane są przypadki kiedy pacjent wyzdrowiał po infekcji i następnie uległ powtórnemu zakażeniu i chorobie COVID-19. Testy serologiczne są wskazane właśnie w sytuacji w której chcemy uzyskać wiedze o przebytej infekcji.
Natomiast testy genetyczne analizujące obecność RNA wirusa w surowicy krwi, odpowiadają na pytanie czy w danej chwili wirus jest obecny w naszej surowicy czyli, ze jesteśmy zakażeni. Nie mówią o wcześniejszych infekcjach.
cz.info.pl; źródło: Informacja prasowa
