Pracownicy AJD mogą skorzystać z zasobów "Wideoteki Uniwersyteckiej WATCH DOCS" i wypożyczyć jeden z filmów na zajęcia. Zbiór składa się z kilkudziesięciu filmów, które mogą być doskonałym materiałem Filmy z Wideoteki Uniwersyteckiej WATCH DOCS
Nasi
Holenderskiej reżyserce Dayi Cahen pozwolono sfilmować letni obóz treningowy putinowskiej młodzieżówki - „Naszych". Łatwo stąd wylecieć za alkohol i narkotyki, ceni się tu dobre wykształcenie i zdolności liderskie, hołduje tradycyjnym wartościom, w paramilitarnym drylu wyrabia dyscyplinę i jednoczy serca wokół jednego wodza i wspólnego celu - Rosji jako największego mocarstwa świata. W swoim eksperymentalnym dokumencie Daya Cahen dzieli ekran, wizualnie zwielokrotniając wrażenie nadciągających, kroczących w zwartym szyku kolumn, co wzmacnia silne i tak skojarzenia z faszyzmem. Jej film nie tylko pozwala podejrzeć kuźnię kadr systemu, mówi chyba także coś ważnego o nim samym. We współczesnej Rosji brak jednego z elementów tradycyjnie obecnych w totalitaryzmach - nieustannej mobilizacji mas. Czy nie ma jej jednak zastąpić coś na kształt mobilizacji elit?
Hasła przedmiotowe:
Rosja, Reżimy autorytarne, Totalitaryzm, Władza
Tiananmen - 20 lat później
W 2009 roku minęło dwadzieścia lat od pamiętnych wydarzeń na pekińskim Placu Niebiańskiego Spokoju. Film Thomasa Weidenbacha i Shi Ming to próba chronologicznej rekonstrukcji wypadków, do których doszło między 15 kwietnia a 4 czerwca 1989 roku. Do kamery wypowiadają się tu ówcześni przywódcy protestów, dziś przebywający na emigracji. Dzięki archiwalnym ujęciom - częściowo nakręconym przez samych protestujących - mamy szansę przez chwilę poczuć atmosferę wolności, jaka przez niemal dwa miesiące opanowała wówczas Pekin. Wydawało się wtedy, iż naprawdę wszystko jest możliwe, a zimnowojenny świat chwieje się w posadach. Dzięki wspomnieniom świadków, którzy znajdowali się w samym centrum wydarzeń, śledzimy rozwój wypadków dzień po dniu, aż do tragicznego końca, który paradoksalnym zbiegiem okoliczności zbiegł się w czasie z sukcesem „Solidarności" w pierwszych polskich wolnych wyborach.
Hasła przedmiotowe:
Chiny, Pamięć historyczna, Dyktatura, Obywatelskie nieposłuszeństwo, Pokojowy protest , Opozycja demokratyczna, Totalitaryzm, Transformacja do demokracji
Korzenie. Wizje Wangari Maathai
Wangari Maathai powinna być ikoną współczesnego społeczeństwa obywatelskiego. Obdarzona niezwykłą charyzmą w przekonujący i naturalny sposób łączy ekologię, obronę praw człowieka, antykolonializm, feminizm i oddolne, społeczne działanie, programowo wolne od przemocy, które przekształciło się w potężny ruch społeczny. Podobnie jak polska „Solidarność", ruch ten odegrał zasadniczą rolę w obaleniu wieloletniej dyktatury. Mało kto mógłby przypuszczać, że pierwszym krokiem do takich osiągnięć i pokojowej nagrody Nobla może być ...sadzenie drzew. Namawiając kobiety z wiejskich regionów Kenii do tej bardzo prostej czynności, Wangari Maathai przerwała stuletnią historię niszczenia kenijskich lasów, dostarczyła lokalnym społecznościom nowych źródeł pożywienia i dochodu, marginalizowane w społeczeństwie kobiety obdarzyła ważną rolą polityczną i zapoczątkowała ruch, który w końcu przyczynił się do wprowadzenia demokracji po 24 latach dyktatury prezydenta Moi.
Hasła przedmiotowe:
Afryka, Aktywiści/obrońcy praw człowieka, Kobiety, Godność, Pokojowy protest/akcje publiczne, Środowisko naturalne, Transformacja do demokracji
211: Anna
Przewodnikami Paolo Serbandiniego i Giovanny Massimetti w opowieści o 20 latach najnowszej historii Rosji są dziennikarze, Anna i Aleksander Politkowscy. Anna i Sasza byli niegdyś małżeństwem. Oboje zdobyli sławę i odegrali znaczącą rolę w dziejach wolności słowa w Rosji, każde z nich jednak w innym momencie. Sasza to ikona epoki glasnosti, gospodarz telewizyjnego programu sowieckiej telewizji, w którym po raz pierwszy prawdziwy obraz kraju nie był przesłaniany propagandową zasłoną. Program przyniósł Saszy popularność, wybrano go nawet do Parlamentu, po upadku ZSRR jednak jego gwiazda przygasła, a w centrum uwagi znalazła się Anna, ze swoimi reportażami z Czeczenii i demaskatorskimi artykułami o reżimie Putina. Współczesne zdjęcia z opowieścią Aleksandra oraz relacjami córki, przyjaciół i kolegów po fachu Politkowskich przeplatają się w dokumencie Serbandiniego i Massimetti z dwoma wywiadami z Anną, nagranymi przez włoskich filmowców w 2003 i 2004 roku. Anna Politkowska była dwieście jedenastym dziennikarzem zamordowanym w Rosji od 1991 roku.
Hasła przedmiotowe:
Rosja, Reżimy autorytarne, Aktywiści/obrońcy praw człowieka, Prawo do informacji, Zaangażowani dziennikarze/filmowcy/reporterzy wojenni
Wygonić diabła
„Wygonić diabła" to film opowiadający o upadku dyktatora Liberii Charlesa Taylora. Ale koniec panowania Taylora pokazany jest tu w zupełnie inny sposób niż chce oficjalna, patriarchalna historyczna narracja, wedle której dyktator Liberii udaje się na wygnanie pod naciskiem dyplomatycznych zabiegów USA. Bohaterkami filmu Gini Reticker są liberyjskie kobiety, które postanowiły nie dopuścić do tego, by ich bliskich pochłonęła trwająca latami wojna, zmieniająca synów, braci i mężów w rozszalałych żądzą mordu wojowników. Gdy kolejne konferencje pokojowe nie przynoszą żadnych realnych efektów, kobiety biorą sprawy we własne ręce. Rozpoczynają przed prezydenckim pałacem protest, polegający na ich nieustannej obecności. Nie krzyczą, nie grożą, nie mają broni, nie strzelają. Siedzą, tańczą, śpiewają. Są. W ich obecności jest determinacja, która w końcu doprowadzi do realnych politycznych zmian. Leymah Gbowee, jedna z liderek ruchu Women in Liberia, zaczyna swoją opowieść niczym Martin Luther King: „Once I had a dream". Okazuje się, że marzenia potrafią czasem wygrać z rzeczywistością.
Hasła przedmiotowe:
Afryka, Kobiety, Pokój, Aktywiści/obrońcy praw człowieka
Dzień sądu: Bitwa o Międzynarodowy Trybunał Karny
Prawa człowieka nie są wewnętrzną sprawą poszczególnych państw. Jeśli w którymś z nich nie ma możliwości albo woli politycznej ścigania zbrodniczych tyranów, powinna wkroczyć sprawiedliwość międzynarodowa. Wiek XX - wiek krwawych dyktatur - symbolicznie zamknęło utworzenie w 1998 roku Międzynarodowego Trybunału Karnego (w praktyce Trybunał rozpoczął działalność parę lat później) - stałego, niezawisłego sądu, powołanego do wymierzania sprawiedliwości oskarżonym o ludobójstwo, zbrodnie przeciw ludzkości i zbrodnie wojenne. Autorzy filmu przez niemal trzy lata obserwowali przy pracy prokuratora Trybunału - Luisa Moreno Ocampo i jego ekipę. W tym czasie Ocampo wszczął postępowanie przeciwko przywódcom ugandyjskiej Lord's Resistance Army i czterem kongijskim watażkom (trzech z nich siedzi już w areszcie w Hadze), a także wystawił nakaz aresztowania prezydenta Sudanu i trzech innych osób w związku z ludobójstwem w Darfurze. Największym problemem Trybunału pozostaje brak uznania przez niektóre światowe potęgi - przede wszystkim USA.
Hasła przedmiotowe:
Sprawiedliwość międzynarodowa, Wymiar sprawiedliwości, Ciężar przeszłości, Ludobójstwo i zbrodnie wojenne
Ziemia cenniejsza niż złoto
Mieszkańcy niewielkiej wioski Junin w ekwadorskiej dżungli stają do walki z kanadyjską korporacją, zamierzającą stworzyć na ich ziemi gigantyczną kopalnię miedzi. Obiecując nowe miejsca pracy i nie stroniąc od przekupstwa, zagraniczni inwestorzy doprowadzają do podziału społeczności na „górników" i „ekologów". Mnożą się kolejne incydenty, których celem jest zastraszenie przeciwników kopalni. Obojętna postawa władz prowadzi do eskalacji konfliktu. W jednej z najbardziej zapadających w pamięć sekwencji filmu banda ochroniarzy wysłanych przez korporację dla uciszenia niepokornych zostaje wspólnymi siłami społeczności wzięta do niewoli podczas brawurowej, ale wolnej od przemocy akcji obywatelskiego oporu. Film Malcolma Rogge to rzadki przykład dokumentu społecznie zaangażowanego wolnego od ideologicznego zacietrzewienia i jednocześnie naprawdę podnoszącego na duchu. Mieszkańcom Junin udało się dokonać rzeczy na pozór niemożliwej: zjednoczyć się i pokonać giganta, dysponującego najpotężniejszą bronią na Ziemi - pieniędzmi.
Hasła przedmiotowe:
Globalizacja, Korporacje, Ameryka Łacińska, Środowisko naturalne, Zagrożone społeczności tradycyjne
Mój tata jest męczennikiem
Państwo w państwie stworzone przez Hezbollah w południowym Libanie. Twórcom filmu udało się zajrzeć za kulisy trwającego od dziesięcioleci libańskiego konfliktu. Przez rok towarzyszyli z kamerą rodzinie Ibrahima Mouazzi - jednego z szyickich „męczenników" - bojowników poległych w akcji przeciwko izraelskiemu okupantowi. Jego rodzina objęta jest specjalnym programem pomocy społecznej Hezbollahu, który na kontrolowanych przez siebie terenach stworzył finansowany z zewnątrz osobny, quasi-państwowy organizm. Synowie męczenników, od najmłodszych lat wychowywani w kulcie dżihadu, są idealnym materiałem na terrorystów. Przez całe, najczęściej niezbyt długie życie, korzystają z luksusowej, finansowanej przez Syrię i Iran opieki socjalnej. W pewnym momencie - gdy będą już na to gotowi - przyjdzie jednak czas na spłatę wieloletniego długu. Kiedy już (pośmiertnie) otrzymają tytuł „męczenników", ich matki z pewnością będą mogły skorzystać z seansów terapeutycznych prowadzonych przez psychologów Hezbollahu.
Hasła przedmiotowe:
Bliski Wschód, Fundamentalizm, Terroryzm
Błękitne złoto
Woda, niegdyś powszechnie uważana za wspólne dobro ludzkości, w coraz większym stopniu staje się towarem - i to coraz bardziej deficytowym. Nad-rozwój rolnictwa i przemysłu w krajach bogatej Północy sprawia, że wody zaczyna po prostu brakować. O wciąż kurczące się zasoby rywalizują międzynarodowe korporacje, prywatni inwestorzy i wielcy gracze na politycznej szachownicy. W sytuacji niedoboru dostęp do błękitnego złota staje się ważną kartą przetargową, przy pomocy której można osiągnąć rozmaite cele. Czy rzeczywiście wojny przyszłości będą się toczyły o wodę? Film Sama Bozzo ukazuje ludzi, którzy na całym świecie walczą o prawo dostępu do wody przy pomocy różnych środków: od protestów w szkołach, poprzez polityczne naciski, aż po boje sądowe i krwawe rewolucje. Niejedna ze starożytnych cywilizacji upadła z powodu nieodpowiedniego zarządzania zasobami wody. Co stanie się z naszą?
Hasła przedmiotowe:
Środowisko naturalne, Globalizacja, Korporacje
Szeregowiec Michejew
Szeregowy Michejew był dobrym milicjantem. Sumiennie wykonywał obowiązki, wierzył w państwo i sprawiedliwość. Pewnego dnia został aresztowany i oskarżony o porwanie, gwałt i morderstwo. Ponieważ nie chciał się do niczego przyznać, śledczy poddali go torturom. Usiłując popełnić samobójstwo, zdesperowany Michejew wyskoczył z okna drugiego piętra posterunku policji. Dziś jest inwalidą, porusza się z trudem na wózku inwalidzkim. Mimo, że kobieta, którą rzekomo porwał, odnalazła się po kilku tygodniach, został zwolniony z pracy i pozbawiony wszelkich świadczeń. Jego losem interesowały się jedynie zagraniczne organizacje pozarządowe, zbierające pieniądze na drogą operację w zachodniej klinice. W 2006 roku Europejski Trybunał Praw Człowieka stwierdził w sprawie Michejewa naruszenie przez Rosję Europejskiej konwencji praw człowieka, m.in. poprzez złamanie zakazu tortur. Zrealizowany z duża dbałością o formę film Eugeniusza Sumina ukazuje nie tylko jednostkowy przykład potwornej niesprawiedliwości, ale jest jednocześnie oskarżeniem bezdusznego systemu, w którym od człowieka zawsze ważniejsza jest sprawa.
Hasła przedmiotowe:
Ofiary naruszeń praw człowieka/dochodzenie sprawiedliwości, Policja, Rosja, Tortury, Wymiar sprawiedliwości/prawo do rzetelnego procesu
14 dni. Prowokacja bydgoska
19 marca 1981 roku w Bydgoszczy podczas sesji Wojewódzkiej Rady Narodowej z udziałem wicepremiera doszło do pobicia członków delegacji „Solidarności". Stało się to początkiem ostrego kryzysu politycznego, który objął swoim zasięgiem cały kraj. Przez dwa tygodnie Krajowa Komisja Porozumiewawcza „Solidarności" rozważała ogłoszenie strajku generalnego, co groziłoby bardzo poważnymi konsekwencjami. Doszło wówczas do politycznego rozłamu w Związku i faktycznego przejęcia odpowiedzialności za jego działania przez Lecha Wałęsę. „14 dni. Prowokacja bydgoska" to film zmontowany z materiałów, nakręconych w czasie owych pamiętnych dwóch tygodni przez Jacka Petryckiego i Grzegorza Eberhardta, którzy rejestrowali wówczas posiedzenia KKP. Ten bezcenny dokument, nakręcony na skrawkach „zorganizowanej" taśmy, przeleżał kilkanaście lat na półkach WFD w pudełkach z napisem „Budowa cukrowni". Dzięki temu możemy dziś wczuć się w atmosferę tamtych rewolucyjnych dni.
Hasła przedmiotowe:
PRL, Polska, Strajk, Wolność, Transformacja do demokracji
Niewygodny świadek
Zdaniem organizacji „Reporterzy bez granic" Kolumbia jest jednym z najniebezpieczniejszych dla dziennikarzy miejsc na świecie. Film Juana Jose Lozano przedstawia historię jednego z nich. Tytułowy niepożądany świadek to Hollman Morris - reporter, który stara się dawać głos najbiedniejszym mieszkańcom Kolumbii, cierpiącym z powodu niekończącej się wojny domowej. W kraju telenoweli jego program, nieustannie spychany na margines telewizyjnej ramówki, jest niemal jedynym miejscem, gdzie mówi się o tajemnicach skrzętnie ukrywanych przez wszystkie strony konfliktu. Kolumbijczycy mogą tu usłyszeć prawdę o losie „zaginionych" i na własne oczy przekonać się o istnieniu masowych grobów ofiar tej niewypowiedzianej wojny. Angażując się bez reszty w swoją niebezpieczną pracę, Morris płaci życiem osobistym - co bez osłonek ukazuje film Lozano. Wielokrotnie grożono mu śmiercią. Mimo to, dziennikarz nie zamierza opuszczać kraju. „Jeśli nas zabraknie - mówi - jaka jest szansa, że coś tu kiedykolwiek się zmieni"?
Hasła przedmiotowe:
Zaangażowani dziennikarze/filmowcy/reporterzy wojenni, Media, Wewnętrzny konflikt zbrojny, Kolumbia
Łowca Dyktatorów
Jeśli zabijesz jednego człowieka, pójdziesz do więzienia. Jeśli zabijesz czterdziestu, zamkną cię w szpitalu psychiatrycznym. Ale jeśli zabijesz 40 000 ludzi, czeka cię wygodna emigracja z pełnym kontem w zagranicznym banku. I to właśnie chcielibyśmy zmienić. Tak o swojej misji wypowiada się tytułowy „łowca dyktatorów" - Reed Brody z organizacji Human Rights Watch. Film Klaartje Quirijns skupia się na prowadzonej przez Brody'ego kampanii mającej doprowadzić do postawienia przed sądem jednego z najkrwawszych dyktatorów Afryki - Hissene'a Habré, oskarżanego o wymordowanie 40 000 politycznych oponentów oraz masowe stosowanie tortur. Brody przez niemal dwa lata kursował między Ameryką, Europą i Afryką gromadząc zeznania, poszukując świadków i przekonując sędziów. Ukrócenie bezkarności upadłego tyrana byłoby cennym precedensem, dającym nadzieję na wyeliminowanie w przyszłości najcięższych politycznych zbrodni. Reżyserka towarzyszy bohaterowi podczas jego niezliczonych podróży i spotkań, obserwuje chwile euforii i zwątpienia.
Hasła przedmiotowe:
Aktywiści/obrońcy praw człowieka, Sprawiedliwość międzynarodowa, Ludobójstwo i zbrodnie wojenne, Afryka
Przerwać milczenie
Podczas siedmioletniej wojny domowej w Kongo, którą uważa się za najkrwawszy konflikt w dziejach Afryki, ofiarami gwałtów padło ponad osiemdziesiąt tysięcy kobiet. Dziś, kiedy w kraju - przynajmniej teoretycznie - panuje pokój, okazuje się, że gwałt nie jest już szokującym wynaturzeniem, ale codziennością. Film portretuje ludzi, którzy walczą o zmianę społecznego nastawienia do tego zjawiska. W większości krajów Afryki do dziś piętnuje się nie tego, kto dopuszcza się gwałtu, ale jego ofiarę. Zgwałcone kobiety i ich rodziny otwarcie mówią przed kamerą o cierpieniu, które stało się ich udziałem, ponieważ kobieta jest tu obywatelem drugiej kategorii, a gwałt wciąż pozostaje kwestią tabu. Film dokumentuje również szokujące wyznania żołnierzy, którzy - pewni bezkarności - otwarcie przyznają się do swoich „wyczynów". Znakomicie skomponowane, mieniące się tropikalnymi kolorami zdjęcia podkreślają rozpaczliwe położenie kobiet, piętnowanych za cudze winy przez własne społeczeństwo.
Hasła przedmiotowe:
Gwałt, Kobiety, Afryka
Barking tylko dla białych
Nawet w tak multietnicznym społeczeństwie jak brytyjskie, poziom tolerancji i zrozumienia dla innych kultur jest wciąż bardzo niski. Rasizm to nie tylko spektakularne wybuchy przemocy, ale - przede wszystkim - głęboko zakorzenione przesądy i stereotypy, które kierują zachowaniem zwykłych, „porządnych ludzi". Marc Isaacs w swoim humorystycznym filmie sprawdza, co sądzą o „obcych" przeciętni mieszkańcy niewielkiego podlondyńskiego miasteczka. Są wśród nich m.in. miejscowy działacz Brytyjskiej Partii Narodowej - zdeklarowany rasista, niewątpliwie kochający swojego czarnoskórego wnuka, wiekowy polski Żyd z Łodzi romansujący z dużo młodszą zamężna Nigeryjką, czy lokalny rzeźnik narzekający na zadziwiające kulinarne upodobania „tamtych". Dzięki temu, że reżyserowi udało się nawiązać naprawdę bliski kontakt z bohaterami, film ogląda się jak dobrą komedię ze społecznym zacięciem - choć momentami porusza się tu bardzo poważne kwestie.
Hasła przedmiotowe:
Mniejszości narodowe i etniczne, Uchodźcy i migranci, Tolerancja/nietolerancja, Wielokulturowość/społeczeństwo imigracyjne
Żołnierze w Sari
Reżyserka przez trzy lata śledziła losy sześciu nepalskich kobiet na różne sposoby uwikłanych w konflikt, który od wielu lat toczy się w ich kraju. Córka Devi została porwana przez żołnierzy Królewskiej Armii Nepalu i zaginęła bez śladu. Jej matka próbuje na wszelkie możliwe sposoby wyjaśnią tajemnicę zniknięcia dziewczynki. Celem Kranti, dowodzącej partyzanckim oddziałem maoistów, jest zbrojna walka z monarchią. Rajani, oficer Królewskiej Armii Nepalu toczy bezpardonową walkę z partyzantką. Krishna to monarchistka, prowadząca w swoim regionie batalię przeciwko maoistom nękającym lokalne społeczności. Kolejną bohaterką jest Mandira - prawniczka badająca przypadki naruszeń praw człowieka przez stronę rządową. Rami Kumari to aktywistka studenckiej organizacji kierującej protestami brutalnie tłumionymi przez władze. Dzięki nieustannym zmianom punktu widzenia mamy okazję poznać wszystkie strony tego powikłanego konfliktu. Autorka filmu była z kamerą na ulicach Katmandu podczas pokojowej rewolucji, która definitywnie zakończyła okres monarchii i zmieniła Nepal w republikę.
Hasła przedmiotowe:
Kobiety, Wewnętrzny konflikt zbrojny, Transformacja do demokracji, Sytuacja pokonfliktowa
Coming Out po polsku
Troje bohaterów „Coming out..." opowiada do kamery o swoich doświadczeniach związanych z publicznym ujawnieniem własnej orientacji seksualnej. Znany dziennikarz, działaczka organizacji LGBT i jej partnerka, nauczycielka zwolniona z pracy ze względu na nieukrywanie swojej tożsamości, mówią nam szczerze, jaka była ich motywacja, jaka jest cena ich decyzji i jak zmieniło się ich życie po „wyjściu z szafy".
Hasła przedmiotowe:
LGBT, Tolerancja/nietolerancja, Godność, Polska
Most nad Wadi
W 2004 roku grupa arabskich i żydowskich rodziców zdecydowała się stworzyć wspólnie dwunarodową, dwujęzyczną szkołę dla swoich dzieci. Otwarcie szkoły poprzedziły bardzo burzliwe dyskusje i spory. Niewątpliwie szlachetny, wypływający z idealistycznych pobudek pomysł okazał się niezwykle trudny w realizacji. Nawet sami rodzice musieli poradzić sobie z wieloma wątpliwościami. Niektórzy wycofali się z przedsięwzięcia. Z ogromnym talentem obserwacyjnym i wyczuciem filmowym Tomer i Barak Heymann opowiedzieli o tym, jak uczniowie, nauczyciele i rodzice starali się zbudować wzajemne pokojowe relacje w czasie pierwszego, ekscytującego roku działania szkoły i jak niełatwy był to wysiłek w otaczającej rzeczywistości złożonego izraelsko-arabskiego konfliktu. Jakkolwiek przyszłość szkoły „Most nad Wadi" jest nieprzewidywalna, w kolejnym roku jej istnienia zapisało się do niej dwa razy więcej uczniów.
Hasła przedmiotowe:
Dzieci, Izrael - Palestyna, Tolerancja/nietolerancja, Wojna
Wolność zawsze przychodzi za późno
W swoim najnowszym dokumencie o chłopcach z poprawczaka Mehrdad Oskouei ujawnia problemy głęboko drążące irańskie społeczeństwo: biedę, przemoc domową i uzależnienie nastolatków od narkotyków. Chłopcy, którym kamera towarzyszy w codziennym życiu za kratami, jawią się tu bardziej jako ofiary niż przestępcy. Dla młodocianych chuliganów Oskuei stał się częścią więziennej rzeczywistości, zdobywszy ich zaufanie, mógł pokazać momenty słabości, płacz, ważne rozmowy między przyjaciółmi, wybuchy agresji. Przeprowadził także szczere wywiady i filmował rozmowy telefoniczne z rodzinami. Zrealizował bardzo ciekawy portret zbiorowy, ujmujący swą autentycznością.
Hasła przedmiotowe:
Dzieci, Nieletni, Instytucje izolacyjne, Iran, Narkotyki, Ubóstwo
Przytul mnie, puść mnie
Oksfordzka Mulberry Bush to szkoła z internatem dla dzieci wykluczonych ze zwykłych szkół ze względu na agresywne zachowanie. Poważne problemy psychologiczne podopiecznych Mulberry Bush są konsekwencją ich wcześniejszych traumatycznych przeżyć. Nauczyciele, których jest tu dwa razy więcej niż uczniów, na co dzień spotykają się z morzem przekleństw, pluciem i fizyczną agresją ze strony wychowanków. Ich heroiczne wręcz wysiłki zmiany destrukcyjnych wzorców zachowania dzieci bywają uwieńczone sukcesem. Pełne empatii choć nieupiększające niczego spojrzenie pozwoliło mistrzyni współczesnego cinéma vérité, Kim Longinotto, stworzyć głęboko poruszający obraz słabo znanego świata, gdzie na agresję nie odpowiada się przemocą.
Hasła przedmiotowe:
Dzieci, Instytucje izolacyjne, Rodzina
Mój mąż Andriej Sacharow
O Andrieju Sacharowie - najsłynniejszym dysydencie ZSRR - opowiadają świadkowie tamtych czasów i bliscy genialnego fizyka. Wśród nich - jego żona Jelena Bonner i ostatni sekretarz generalny KPZR Michaił Gorbaczow. Sacharow - człowiek, przed którym w swoim czasie otwierały się wszystkie drzwi Kremla, zaczął działać na rzecz nuklearnego rozbrojenia i praw człowieka w Związku Radzieckim, za co w 1975 roku otrzymał pokojową Nagrodę Nobla. Zesłany do miasta, którego nie było na żadnej mapie i nieustannie inwigilowany przez KGB pisał kolejne memoriały, które jego żona wysyłała na Zachód. W 1979 roku publicznie protestował przeciwko radzieckiej inwazji na Afganistan. Postać Sacharowa do dziś jest inspiracją obrońców praw człowieka nie tylko w Rosji.
Hasła przedmiotowe:
Aktywiści/obrońcy praw człowieka, Władza, Związek Radziecki, Reżimy autorytarne, Pokój, Transformacja do demokracji
Polak w szafie
W dwóch sandomierskich kościołach znajdują się XVIII-wieczne obrazy Karola de Prevot przedstawiające Żydów mordujących w celach rytualnych chrześcijańskie dzieci. Grupa studentów dwóch warszawskich uczelni pod kierunkiem profesor Joanny Tokarskiej-Bakir przeprowadziła w 2005 r. badania terenowe w Sandomierzu i okolicach dotyczące żywotności antysemickiego mitu o żydowskim mordzie rytualnym. Ujawniły one, że przesąd o porywaniu dzieci przez Żydów jest znany mieszkańcom Sandomierskiego we wszystkich grupach wiekowych. „Polak w szafie" rejestruje dyskusję młodych badaczy po zebraniu wyników oraz ich „pracę z obrazem" - działania warsztatowe prowadzone z Arturem Żmijewskim w warszawskim Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski.
Hasła przedmiotowe:
Ksenofobia, Mniejszości narodowe i etniczne, Polska, Pamięć historyczna
Idź do Luizy
Apartheid już nie funkcjonuje w Republice Południowej Afryki, ale jak wyglądają tam dzisiaj stosunki międzyrasowe? Grzegorz Pacek analizuje tę kwestię na przykładzie mikrokosmosu małej fabryki. Głównymi bohaterami jego filmu są: Stach, fabrykant polskiego pochodzenia, Gert, biały menadżer i Andreas, zuluski robotnik. Każdy wydaje się być zdeterminowany przez swoją pozycję i rolę, chociaż Andreas próbuje walczyć o swoje prawa. Jego jedyną nadzieją jest pracownica socjalna, Luiza. Jednak Andreasowi nie uda się z nią spotkać, ani nawet porozmawiać przez telefon. Cała społeczna rzeczywistość w filmie Packa wskazuje na swojej zakorzenienie w tak długo w Południowej Afryce obecnym systemie niewolnictwa.
Hasła przedmiotowe:
Apartheid, Dyskryminacja/wykluczenie, Ciężar przeszłości, Afryka, Praca
Całkowite zaprzeczenie
W 1992 roku, dwie zachodnie korporacje - francuski Total i amerykański Unocal rozpoczęły budowę gazociągu na terenie Birmy. Trzecim partnerem tego przedsięwzięcia stała się birmańska dyktatura, której zadaniem miało być zapewnienie taniej siły roboczej. Wojsko wkrótce rozpoczęło pacyfikacje okolicznych wiosek, zmuszając ludność do niewolniczej pracy. Tysiące ludzi schroniło się w dżungli uciekając przed gwałtami i śmiercią z rąk bezkarnych żołdaków. Reżyserka filmu - Milena Kaneva - przez pięć lat zbierała informacje o naruszeniach praw człowieka związanych z budową gazociągu Yadana. Jej przewodnikiem był Ka Hsaw Wa - ukrywający się przed juntą birmański działacz i przywódca studenckich protestów z 1988 roku, który pozwał obie korporacje do sądu. W kalifornijskiej sali sądowej rozegrała się bezprecedensowa batalia prawna: piętnastu Birmańczyków, którzy całe życie spędzili w dżungli rzuciło wyzwanie korporacyjnym gigantom...
Hasła przedmiotowe:
Dyktatura, Korporacje, Reżimy autorytarne, Birma, Sprawiedliwość międzynarodowa
Uprowadzanie narzeczonych w Kirgistanie
Po raz pierwszy w historii w filmie udokumentowano starożytny kirgiski zwyczaj uprowadzania panien młodych, wciąż stanowiący bardzo popularną drogę zawierania małżeństw w Kirgistanie. Kiedy Kirgiz decyduje się na małżeństwo, często porywa kobietę, którą wybrał. Zwykle w towarzystwie kilku przyjaciół wynajmuje samochód i uprowadza wybrankę z ulicy, zawożąc ją do swojego domu rodzinnego. Ostatnie badania wskazują, iż około połowy kirgiskich małżeństw, jakie dochodzą do skutku w drodze uprowadzeń, zawieranych jest wbrew woli kobiet. Błyskotliwy dokument Petra Loma śledzi dramatyczne historie czterech takich porwań.
Hasła przedmiotowe:
Azja, Kobiety, Godność, Prawo do wolności i bezpieczeństwa osobistego
Ivan
Dwudziestoletni Ivan Jokic, student Uniwersytetu w Belgradzie, do szkoły jeździ taksówką, nosi w kieszeni skalpel, a w nocy budzą go koszmary. Ivan jest homoseksualistą i nie zamierza tego ukrywać, choć nieraz już widział, jak jego lęki zamieniają się w rzeczywistość. Pobity w akademiku, skopany w centrum miasta na oczach biernych policjantów, był też świadkiem brutalnego ataku na przyjaciela usiłującego zorganizować w Belgradzie gejowską paradę równości. Ivan, któremu własna matka oświadczyła, że wolałaby syna gwałciciela lub podpalacza niż homoseksualistę, zaczyna myśleć o emigracji do Niemiec. Historia Ivana zaświadcza, iż ujawnienie mniejszościowej orientacji seksualnej w społeczeństwie naznaczonym nacjonalizmem, nietolerancją i wojną związane jest ze śmiertelnym wręcz niebezpieczeństwem. Mimo swoich lęków Ivan nie zamierza rezygnować z prawa do publicznego wyrażania swojej tożsamości.
Hasła przedmiotowe:
LGBT, Tolerancja/nietolerancja, Godność, Bałkany, Mowa nienawiści
Wiwisekcja
Wystawa zdjęć „Blood and Honey: A Balkan War Journal" amerykańskiego dziennikarza Rona Haviva pokazywana była w różnych serbskich miastach i za każdym razem wywoływała wiele emocji. W Novym Sadzie, we wrześniu 2002 r. organizatorzy postanowili zaprosić publiczność do współtworzenia wystawy - odwiedzający pisali na kartkach swoje komentarze i doklejali je do zdjęć. Fotografie obejrzało ponad pięć tysięcy osób, zebrano ponad 500 stron komentarzy. Zdjęcia Haviva są nie tylko zapisem wojen na Bałkanach od 1991 do 2001 roku, ale przedstawiają także osobiste dramaty pojedynczych osób - ofiar wszystkich stron konfliktu - Serbów, Chorwatów, Bośniaków, Kosowskich Albańczyków, Słoweńców i Macedończyków. Mimo że Ron Haviv starał się pokazać wojnę w możliwie najbardziej wielostronny i obiektywny sposób, wystawa wywołała burzę często gwałtownych i gniewnych reakcji publiczności. Wiwisekcja to filmowa relacja z tych wydarzeń.
Hasła przedmiotowe:
Bałkany, Wojna, Nienawiść etniczna, Sztuka zaangażowana
Na osi zła - kraj cichej śmierci
Na osi zła - kraj cichej śmierci. Post scriptum
Film Ewy Ewart, po raz pierwszy wyemitowany przez BBC 1 lutego 2004 roku, wstrząsnął światową opinią publiczną. Wywołał m.in. debatę w brytyjskiej Izbie Lordów i na łamach największych gazet. Główny bohater filmu, Kwon Hiuk, podaje się za komendanta jednego z największych północnokoreańskich obozów koncentracyjnych, zwanego „Obozem 22". Przebywający obecnie w Korei Południowej Hiuk twierdzi, iż obóz ten jest jednym z miejsc, gdzie prowadzone są testy nad bronią chemiczną. W tym celu na terenie obozu miały zostać zbudowane komory gazowe, w których wykonuje się doświadczenia na więźniach politycznych i członkach ich rodzin. Jednak Ministerstwo Spraw Zagranicznych Korei Południowej zakwestionowało personalia i wiarygodność Kwon Hiuka.
W post scriptum do swojego filmu Ewa Ewart przedstawiła innego świadka.
Chemik, w filmie występujący jako dr Kim, przez ponad dwadzieścia lat uczestniczył w eksperymentach, podczas których paranitrochlorobenzonem wymieszanym z cyjankiem zagazowywano więźniów politycznych. Celem eksperymentów było wyliczenie, ile gazu potrzeba, by uśmiercić wszystkich mieszkańców Seulu. Więźniów umieszczano w kabinach, do których wpuszczano gaz. Przez szklany sufit naukowcy obserwowali kolejne fazy umierania - paraliż centralnego układu nerwowego, ścinanie się krwi, majaczenie, zatrzymanie pracy serca. Z początku na zagazowanie człowieka potrzebowali trzech godzin - z czasem opracowano metodę skracając czas umierania do dwóch i pół godziny.
Hasła przedmiotowe:
Korea Północna, Totalitaryzm, Obozy koncentracyjne, Ludobójstwo i zbrodnie wojenne
Oddanie i opór. Buddyzm i walka o wolność religii w Tybecie
Ponad pół wieku temu komunistyczne Chiny wydały wojnę buddyzmowi tybetańskiemu, który jest rdzeniem tożsamości Tybetańczyków. Po zrównaniu z ziemią niemal wszystkich klasztorów w czasie rewolucji kulturalnej i w dekadzie „liberalizacji", w połowie lat dziewięćdziesiątych Pekin ponownie zaatakował religię, uznając ją za najpoważniejsze zagrożenie dla swego panowania na „Dachu Świata". Mimo drakońskich kar i brutalności sił bezpieczeństwa Tybetańczycy nie zamierzają wyrzec się swej wiary, modląc się i walcząc o lha gjal lo - „zwycięstwo bogom".
Hasła przedmiotowe:
Tybet, Chiny, Reżimy autorytarne, Zagrożone społeczności tradycyjne, Wolność wyznania
Jeden dzień w PRL
Maciej Drygas Polska 2005 58'
Film Macieja Drygasa, entuzjastycznie recenzowany w polskiej prasie, to kolejny owoc jego pasji archiwistycznej. Filmowa fotografia jednego dnia - czwartku 27 września 1962 r. - dnia, w którym nie zdarzyło się nic szczególnego, znakomicie odmalowuje życie w państwie totalitarnym. W warstwie tekstowej dokument wykorzystuje wyłącznie autentyczne zapisy - z archiwów Instytutu Pamięci Narodowej, z ksiąg skarg i wniosków, z archiwów wojskowych, z prywatnych listów. W warstwie wizualnej stanowi doskonały montaż materiałów filmowych z tamtej epoki. Czasem groteskowo zabawny, choć w sumie przerażający film Drygasa jest doskonałym świadectwem możliwości kina dokumentalnego w tworzeniu obrazów życia społecznego na poziomie głębokich, wolnych od dowolności syntez.
Hasła przedmiotowe: PRL / Reżimy niedemokratyczne/ Totalitaryzm
Królestwo zdechłych myszy
Wiktar Daszuk Białoruś 2009 88'
W swoim filmie Wiktor Daszuk pozostaje bezkompromisowym demaskatorem i oskarżycielem białoruskiej dyktatury. „Królestwo martwych myszy" to niekończący się spektakl propagandowych ekscesów reżimu, który wspina się na wyżyny absurdu, usiłując stworzyć plebejską fantasmagorię potęgi. Sam Łukaszenka jawi się tu jako niebezpieczny psychopata, niczym współczesny Caligari wiodący kraj w przepaść przy pomocy socjotechnicznych sztuczek. W swoim filmie, w przeważającej mierze wykorzystującym oficjalne materiały z białoruskiej telewizji, Daszuk równie dużo miejsca poświęca wszystkim tym, którzy dla pieniędzy, kariery czy świętego spokoju współtworzą dyktaturę. Z gorzkim sarkazmem demaskuje kolejnych karierowiczów klaszczących na zawołanie, polityków publicznie śmiejących się z przerażających dowcipów satrapy, sprzedajnych „artystów", których jedynym zadaniem jest legitymizacja istniejącego systemu.
Hasła przedmiotowe: Autorytaryzm/ Białoruś / Reżimy niedemokratyczne
War Don Don
Rebecca Richman Cohen USA / Sierra Leone 2010 85'
Jeśli - jak uważają niektórzy amerykańscy filmoznawcy - tzw. „human rights documentary" staje się coraz wyraźniej ukształtowanym gatunkiem filmowym, to z pewnością dzięki twórcom takim jak Rebecca Richman Cohen. Nagradzana dokumentalistka i jednocześnie prawniczka specjalizująca się w prawach człowieka pojechała do Freetown pracować w zespole obrońców jednego z oskarżonych przed Sądem Specjalnym dla Sierra Leone. Pięć miesięcy po opuszczeniu zespołu wróciła do Afryki filmować toczący się przed tym sądem proces przywódcy innej walczącej w wojnie domowej frakcji. Issa Sesay, według prokuratorów zbrodniarz wojenny winny odstręczających zbrodni przeciw ludzkości, odegrał kluczową rolę w procesie pokojowym. Obrońcy twierdzą też, że udzielał ochrony ludności cywilnej. Czy i jak zatem powinien być ukarany? Nigdy wcześniej chyba kluczowy dla tak zwanej sprawiedliwości rozrachunkowej dylemat: pokój versus sprawiedliwość nie został przełożony na język ruchomych obrazów tak znakomicie, jak potrafiła to zrobić Richman Cohen. „War Don Don" to film zniuansowany i szczery. Oddając złożoność i niejednoznaczność sytuacji, klarownie ją problematyzuje w spójnej narracyjnie, świetnie zmontowanej opowieści. Będzie obrazem atrakcyjnym tak dla specjalistów, jak i kompletnych laików. Ten dokumentalny dramat sądowy sam jest w pewnym sensie sądem nad funkcjonowaniem międzynarodowej sprawiedliwości karnej.
Hasła przedmiotowe: Afryka/ Konflikt zbrojny/ Sprawiedliwość międzynarodowa / Transformacja do demokracji/ Wymiar sprawiedliwości
Impreza odwołana
John Greyson Kanada 2010 14'
John Greyson w swoim unikalnym i wyrafinowanym stylu opowiada o ludziach, problemach i wydarzeniach, jakie częściej bywają tematem bardziej reportażowych czy nawet newsowych ujęć.
W 2008 roku ceremonia otwarcia pierwszego Queer Festival w Sarajewie została brutalnie przerwana - uczestników zaatakował rozwścieczony tłum. W wyniku tej manifestacji homofobicznej przemocy rannych zostało osiem osób. W swoim eksperymentalnym dokumencie Greyson składa hołd odwadze czterech organizatorek festiwalu, nie rezygnując też z głębszej antropologicznej refleksji.
Hasła przedmiotowe: Bałkany/ Dyskryminacja i wykluczenie/ Ksenofobia, rasizm, uprzedzenia/ LGBT/ Wolność słowa
Kongo w czterech aktach
Dieudo Hamadi, Divita Wa Lusala, Kiripi Katembo Siku Kongo / RPA 2010 69'
Film, składający się z czterech nowel, jest owocem projektu umożliwiającego kongijskim twórcom doskonalenie filmowego rzemiosła. Pierwsza część - „Kobiety które czekają" - to tragikomiczny obraz funkcjonowania oddziału położniczego szpitala w Kinszasie. Mimo że większość pacjentek to żony państwowych urzędników, praktycznie nikogo tu nie stać na wniesienie obowiązkowej opłaty. Pacjentki stają się więc zakładniczkami dyrekcji, usiłującej na wszelkie sposoby wyegzekwować dług. Kolejna nowelka, „Symfonia Kinszasy", ukazuje cały wachlarz zagrożeń, jakie czyhają na mieszkańców slumsów tonącej w śmieciach stolicy Kongo. „Zero tolerancji" z kolei porusza problem systemowej przemocy seksualnej wobec kobiet. W kongijskim społeczeństwie, zdemoralizowanym wieloletnią wojną, brutalny gwałt stał się normą - nie szokuje już właściwie nikogo. Zamykająca film nowela ukazuje jedną z kopalni, którym Kongo zawdzięczało niegdyś swoją potęgę - a właściwie to, co z niej zostało. W księżycowym krajobrazie wypełnionym niekończącymi się hałdami, pojedyncze postacie - głownie kobiety i dzieci - mozolnie tłuką kamienie. Zarobione pieniądze ledwie starczają na to, by nie umrzeć z głodu. Dokument trzech kongijskich twórców, debiutujących w roli filmowców, zaskakuje dojrzałością podejścia do prezentowanych tematów i wysokim poziomem realizacji. Szczególnie „Symfonia" i „Kopalnia" imponują operatorskim wyczuciem i przemyślanym montażem. „Kongo w czterech aktach" to najlepszy przykład na to, że lokalne problemy najlepiej widać z bliska.
Hasła przedmiotowe: Afryka / Dyskryminacja i wykluczenie / Kobieta w społeczeństwie/ Praca/ Zdrowie
Kwitnący biznes
Ton Van Zantvoort Holandia 2009 52'
Holandia od wieków słynie z uprawy kwiatów. Mało kto jednak wie, że w dobie globalizacji, większość róż sprzedawanych na gigantycznych kwiatowych bazarach Zachodu rośnie... w Afryce. Dla Europejczyków oznacza to niskie ceny na towar bynajmniej nie pierwszej potrzeby. A jak wygląda rzeczywistość pracujących przy uprawie kwiatów Kenijczyków? Film młodego holenderskiego reżysera ukazuje losy kilkorga z nich: opowiadają oni o głodowych pensjach, molestowaniu w pracy, trujących pestycydach, które zmuszeni są wdychać przez kilkanaście godzin dziennie. Do tego chemikalia wykorzystywane przy produkcji kwiatów w nieodwracalny sposób niszczą miejscową przyrodę. Oto prawdziwa cena „naturalnego" piękna, tak łatwo dla nas dostępnego.
Hasła przedmiotowe: Afryka / Dyskryminacja i wykluczenie/ Ekologia/ Globalizacja/ Kobieta w społeczeństwie / Korporacje/ Praca
Kto zabił Wałęsę z Pnom Penh?
Bradley Cox USA / Tajlandia 2010 56'
Chea Vichea był najsłynniejszym kambodżańskim przywódcą związkowym, od lat walczącym o poprawę warunków pracy dla trzystu tysięcy pracowników branży tekstylnej - jednej z najważniejszych gałęzi miejscowej gospodarki. Vichea był prawdziwym ludowym trybunem, występował w obronie robotników i cieszył się wśród nich ogromnym szacunkiem. W 2004 roku, tuż przed zbliżającymi się wyborami, został zastrzelony na ulicy pod swoim domem przez nieznanych sprawców. Już tydzień później policja aresztowała dwóch podejrzanych, których po błyskawicznym procesie skazano na 20 lat więzienia, wyłącznie w oparciu o wymuszone biciem zeznania. Film Bradleya Coxa (który sam skądinąd został w 2010 roku postrzelony w Bangkoku w toku dziennikarskiego śledztwa w innej sprawie) jest rzetelną próbą ujawnienia motywów i sprawców stojących za politycznym morderstwem „Wałęsy z Phnom Penh". Kambodża to jedno z najbardziej skorumpowanych państw świata, od trzydziestu lat rządzone przez Hun Sena - w latach 70. Czerwonego Khmera, później przywódcy marionetkowego rządu kambodżańskiego zainstalowanego w Phnom Penh przez Wietnamczyków po ucieczce Pol Pota. Jak przekonująco dowodzi Cox w swoim filmie, morderstwo działacza zostało zaplanowane na najwyższym szczeblu i przeprowadzone przy udziale wymienionych z nazwiska wysokich oficerów policji. Co ciekawe, Chea Vichea nawet po śmierci pozostaje zagrożeniem dla skorumpowanego reżimu. Kambodżańską premierę filmu w maju 2010 roku uniemożliwił atak policji. Sam film jest w Kambodży zakazany, ponieważ „został nielegalnie przywieziony", co brzmi jak kiepski żart w kraju, w którym połowa importowanych dóbr pochodzi z przemytu.
Hasła przedmiotowe: Azja/ Obrońcy praw człowieka/ Policja / Praca / Reżimy niedemokratyczne/ Wymiar sprawiedliwości
Przywódca ma zawsze rację
Salomé Jaszi Gruzja 2010 43'
Salomé Jaszi powraca do konfliktu gruzińsko - rosyjskiego, tym razem znakomitym filmem w stylu cinéma vérité. Bohaterami jej dokumentu są dzieci uczestniczące w patriotycznym obozie letnim zorganizowanym przez gruzińskie władze. Na pierwszy rzut oka obóz wygląda zwyczajnie, ale bardzo szybko zdajemy sobie sprawę, że jesteśmy świadkami indoktrynacji w duchu autorytarnego szowinizmu. Propagandowe mityngi mają wzbudzić lub umocnić w dzieciach nienawiść do Rosjan i jednocześnie upewnić je w przekonaniu, że jedynym człowiekiem zdolnym uchronić Gruzję przed rosyjskim zagrożeniem jest Michaił Saakaszwili - przywódca, który nawet kiedy popełnia błędy, zawsze ma rację. Ci, którzy nie umieją lub nie chcą brać udziału w zbiorowej martyrologicznej histerii, muszą odejść. Większość jednak zostanie aż do spektakularnego finału.
Hasła przedmiotowe: Autorytaryzm / Ksenofobia, rasizm, uprzedzenia
Na żywo z Betlejem
Matt Sienkiewicz, Joseph C. Sousa USA 2009 36'
Bardzo rzadko oglądamy dokumenty o Palestynie wykraczające poza dominujące narracje. W filmie Matta Sienkiewicza i Josepha Sousy nie widzimy Palestyńczyków obsadzonych w roli ofiar - bliskowschodniego konfliktu albo masowej propagandy Hamasu czy Fatahu. W morzu tej propagandy i w ciężkich warunkach izraelskiej okupacji działa jedyna na Terytoriach Palestyńskich niezależna agencja informacyjna - Ma'an News Agency (MNA), starająca się utrzymać etyczne standardy rzetelnego dziennikarstwa. „Na żywo z Betlejem" to jednocześnie subtelny i szczery obraz zmagań dziennikarzy, producentów i fotoreporterów agencji z trudnościami w zbieraniu wiarygodnych informacji, różnorodnymi naciskami i problemami finansowymi. Mimo szczerego zaangażowania, tych ostatnich niekiedy nie da się pokonać. W oczekiwaniu na spóźniające się wsparcie finansowe z UE i USA, które nie mogą wybaczyć telewizji Ma'an m.in. użycia słowa „męczennik", szefostwo agencji podejmuje decyzje o zwolnieniach. Dwoje bohaterów filmu, ideowo i emocjonalnie mocno związanych z MNA, musi poszukać innej pracy... Agencji udaje się jednak przetrwać, z jej serwisów korzysta coraz więcej odbiorców, rośnie też jej znaczenie na całym Bliskim Wschodzie. W medialnym otoczeniu, gdzie nawet myszka Miki w programach dla dzieci życzy śmierci Izraelowi, głos Ma'an napawa nadzieją. Jeśli istnieją jakieś szanse wyjścia z zaklętego kręgu konfliktu, wiążą się one zapewne z zapomnianą od dawna na Bliskim Wschodzie umiejętnością słuchania drugiej strony. Mogą temu służyć takie inicjatywy, jak wierne tłumaczenie jej programów informacyjnych - wprowadzone przez MNA nadawanie tłumaczonych na żywo izraelskich telewizyjnych wiadomości.
Hasła przedmiotowe: Bliski Wschód / Media/ Wolność słowa
Diwalwal - miasto przeklętego złota
Philippe Couture Francja 2010 52'
Mount Diwalwal na filipińskiej wyspie Mindanao najprawdopodobniej kryje w sobie największe na świecie złoża złota. Od czasów odkrycia kruszcu w 1982 roku w okolicy trwa gorączka złota. Z całego kraju napływają tysiące ludzi pragnących odmienić swój los. Kopacze przy użyciu najprostszych narzędzi drążą kilkusetmetrowe, wąskie tunele, w których nieustannie dochodzi do katastrof. Nie tylko z powodu braku zabezpieczeń: wypadek w tunelu to najprostszy sposób na pozbycie się konkurencji. Zresztą w okolicy łatwo stracić życie - nie tylko pod ziemią. Dopiero od ośmiu lat filipiński rząd sprawuje jakąkolwiek kontrolę nad tym regionem. W okolicy działa kilka zbrojnych grup (m.in. islamscy fundamentaliści oraz maoiści), których celem jest secesja prowincji. Głównym bohaterem filmu i zarazem naszym przewodnikiem po okolicy jest Franco Tito - miejscowy barangay captain, czyli skrzyżowanie sołtysa z szeryfem - reprezentant miejscowej społeczności w kontaktach z władzami. Franco nie rozstaje się z bronią - w tym kłębowisku nielegalnych interesów nietrudno narobić sobie wrogów. Tutaj wszystko jest możliwe - szef miejscowej policji popija piwo z poszukiwanym za morderstwo, w ciągu jednego dnia można dorobić się fortuny, ale można też zniknąć bez śladu. Jednak czasy Dzikiego Zachodu powoli odchodzą w przeszłość. Filipiński rząd zamierza wystawić na aukcję największe żyły złota kryjące się w Mt. Diwalwal. Wówczas do akcji wkroczą wielkie korporacje...
Hasła przedmiotowe: Azja / Praca
Bałka - trzy historie
Anya Meksin, Liza Meksin Ukraina 2010 35'
Trzy historie, jakie w swoim filmie przedstawiają siostry Meksin, opowiadają o kobietach, narkotykach i epidemii AIDS na Ukrainie. W bohaterkach pierwszej opowieści trudno na pierwszy rzut oka rozpoznać narkomanki z wieloletnim stażem. Tego dnia czeka je ciężka próba: obie wykonają powtórny test i obie przekonają się, że są seropozytywne. Bohaterka kolejnej opowieści, Tania, nie ma złudzeń. Wie, że jest nieuleczalnie chora. Postanowiła walczyć o swoje życie ze względu na dziecko i rozpoczęła terapię substytucyjną, choć mieszkający z nią ojciec dziecka wciąż zażywa narkotyki. Z kolei Galia - również była narkomanka - odnalazła sens życia pomagając innym wyrwać się z nałogu. Niestrudzenie odwiedza kolejne meliny, dodaje otuchy, przynosi lekarstwa. Czasem jedyną pomocą, jaką może zaoferować, jest zwykła szczera rozmowa. Wiadomo nie od dziś, że AIDS wciąż rozprzestrzenia się na Ukrainie - podobnie jak w innych krajach byłego ZSRR - w zastraszającym tempie. „Trzy historie" ukazują alternatywę dla restrykcyjnej polityki narkotykowej (nowy rząd Ukrainy zaostrzył ostatnio kurs w tej dziedzinie), która nie przynosi efektów. Darmowe, powszechnie dostępne testy na obecność wirusa HIV, programy substytucyjne i wymiany igieł oraz praca ulicznych wolontariuszy - trzy przedstawione w filmie przykłady pozwalają mieć nadzieje na to, że epidemię AIDS uda się przynajmniej spowolnić.
cz.info.pl, źródło: AJD
